| Organisatie | Bronckhorst |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Evaluatienotitie Harmonisatie begraafplaatsen |
| Citeertitel | Evaluatienotitie Harmonisatie begraafplaatsen |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
| Eigen onderwerp | |
| Externe bijlagen | Investeringentabel Bijlage 1 Verordening op het beheer en gebruik van de algemene begraafplaatsen gemeente Bronckhorst Bijlage 2 Nadere regels voor graven en asbezorging Algemene Begraafplaatsen gemeente Bronckhorst Bijlage 3 Nadere regels voor grafbedekkingen Algemene Begraafplaatsen gemeente Bronckhorst Bijlage 4 Nadere regels voor het schudden van graven Algemene Begraafplaatsen gemeente Bronckhorst Bijlage 5 Nadere regels openingstijden Algemene Begraafplaatsen gemeente Bronckhorst |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 28-12-2011 | 01-04-2017 | Nieuwe regeling | 24-11-2011 Contact, 27 december 2011 | Z28395 RD11-00490 |
In 2007 hebben wij het beleid, het beheer en de exploitatie van de 5 gemeentelijke begraafplaatsen geharmoniseerd. Hiermee hebben wij invulling gegeven aan een eenduidige invulling van een gemeentelijke taak. De harmonisatie omvatte de volgende producten:
- Een nieuwe begraafplaatsverordening
- nadere regels openstellingtijden begraafplaatsen
- nadere regels grafbedekkingen
- nadere regels voor graven en asbezorging
- nadere regels schudden van graven
- verordening lijkbezorgingsrechten Bronckhorst
- digitale inmeting en situatietekeningen van de 5 begraafplaatsen
- stopzetten gebruik begraafplaats Hoog Keppel
- aanwijzen consul oorlogsgravenstichting
Op basis van de notitie “harmonisatie begraafplaatsen gemeente Bronckhorst” heeft de gemeenteraad besluiten genomen over:
- het vaststellen herziene begraafplaatsverordening
- het vaststellen verordening lijkbezorgingsrechten 2008- het uitvoering geven aan het in- uitbreidingsplan van de begraafplaats Vorden, 1e fase2008, 2e fase in 2011
- het uitvoering geven aan het inbreidingsplan van de begraafplaats Zelhem
- het inrichten van een islamitisch grafveld op de begraafplaats Zelhem
- het uitbreiden van de urnenmuren op de begraafplaats Vorden
- het continueren van het beheer van de joodse begraafplaatsen in Vorden en Bronkhorst
Bij de raadsbehandeling van de notitie in oktober 2007 is geen concreet evaluatiemoment genoemd. Belangrijkste reden voor het evalueren van het in 2007 geformuleerde beleid is het verschil tussen de lasten en baten in de exploitatie van de begraafplaatsen. Uitgangspunt is kostendekkende exploitatie. Op basis van de jaarrekeningen 2009 en 2010 concluderen
wij dat de exploitatie op dit moment niet volledig kostendekkend is. Naast de exploitatie heeft de werkgroep ook de overige onderwerpen uit het eindrapport opnieuw beschouwd.e fase2008, 2e fase in 2011
- het uitvoering geven aan het inbreidingsplan van de begraafplaats Zelhem
- het inrichten van een islamitisch grafveld op de begraafplaats Zelhem
- het uitbreiden van de urnenmuren op de begraafplaats Vorden
- het continueren van het beheer van de joodse begraafplaatsen in Vorden en Bronkhorst
De Wet op de Lijkbezorging beschrijft de gemeentelijke taken bij het overlijden van een inwoner. De uitvoering van de administratieve taken berust sinds 1 januari 2010 bij de afdelingen Dienstverlening en Ondersteuning. De taken van de afdeling Dienstverlening zijn vooral gericht op de administratieve werkzaamheden rondom het feitelijk overlijden. Sinds 2009 kunnen uitvaartondernemers digitaal uitvaarten plannen. De taken van de afdeling Ondersteuning zijn vooral gericht op het innen van de begraafplaats- en onderhoudsrechten
2.2 Begraafplaatsadministratie
In januari 2007 zijn wij gestart met de verwerking van de begraafplaatsadministraties (kaartenbaksystemen) van de oude gemeenten in het digitale Graven Administratie Systeem. Dit systeem registreert de overledenen, de rechthebbenden van de graven en overige gegevens van graven, evenals de termijnen van het grafrecht.
Stand van zaken september 2011
Op dit moment is het merendeel van de grafkaarten ingevoerd. Gedurende het invoeren van de grafkaarten in het digitale systeem werd duidelijk dat de voormalige gemeenten in het verleden op verschillende wijze de gegevens hebben geregistreerd op hun grafkaarten. Ook bleek op veel grafkaarten de informatie niet meer actueel te zijn. Tijdens het invoeren van de grafkaarten is geprobeerd om de ontbrekende gegevens op de grafkaarten alsnog te achterhalen en te verwerken. Ook is, ondanks de verschillende/ontbrekende gegevens op grafkaarten, een aanzet gemaakt om de gegevens op een zo uniform mogelijke wijze te verwerken. Hierin moet een kwalitatieve verbeterslag worden gemaakt waarna optimaal van het digitale grafadministratiesysteem gebruik kan worden gemaakt.
Verbeterslag begraafplaatsadministratie
De werkgroep raamt de kosten voor een extern uitgevoerde verbeterslag van de grafadministratie op € 5100,-- per 800 gecheckte grafkaarten. Gelet op de extra inkomsten die hieruit voortvloeien van mensen die nu niet meer worden aangeschreven (per hernieuwde afkoop voor 10 jaar is dat op dit moment €642,--) kunnen de hiervoor genoemde kosten worden gedekt uit de inkomsten die voortvloeien uit de hernieuwde afkoopbedragen.
Acht opnieuw betalende rechthebbenden levert al een bedrag op van € 5.136,--.
Als voorbereiding op deze totale verbeterslag zijn wij in maart 2011 gestart met een ‘pilot’-project om te kijken welke resultaten kunnen worden geboekt met een zo volledig en correct mogelijk ingevoerde digitale begraafplaatsadministratie. Hiervoor worden de gegevens van
de begraafplaats in Wichmond gebruikt. Dit is een begraafplaats met een beperkte omvang (ongeveer 280 grafkaarten) waarvan de gegevens redelijk volledig zijn ingevoerd. Als controlegroep gebruiken wij ook nog een deel van een andere begraafplaats (60 tot 80 kaarten) waarvan de gegevens minder eenduidig in het systeem konden worden ingevoerd. Op basis van de ervaringen met de begraafplaats Wichmond en de controlegroep kunnen wij een beslissing nemen om al dan niet verder te gaan met de verbeterslag. Vervolgens kan een stappenplan worden opgesteld voor de overige begraafplaatsen.
Daarnaast wordt er gekeken of het huidige geautomatiseerde grafadministratiesysteem (Graven Administratie Systeem) kan worden vervangen. Dit systeem blijkt in de praktijk een niet-gebruiksvriendelijk systeem met beperkte mogelijkheden. Zo kunnen bijvoorbeeld
moeilijk rapportages/lijsten uitgedraaid worden, is er een haperende koppeling met de gegevensmakelaar en biedt de raadpleegfunctie voor de huidige medewerkers van de grafadministratie te weinig mogelijkheden. Inmiddels is er kennis gemaakt met een ander geautomatiseerd grafadmininstratiesysteem (Key2Begraven) dat door ongeveer 140 gemeenten in Nederland wordt gebruikt. Een eerste kennismaking met dit systeem in de gemeente Montferland leverde unaniem positieve reacties op.
De aanschaf van dit nieuwe grafadministratiesysteem kost €17.850,-- dat kan worden gedekt uit de exploitatie.
3. BEGRAAFPLAATSVERORDENING EN NADERE REGELS
In 2007 heeft de gemeenteraad de “Verordening op het beheer en gebruik van de algemene begraafplaatsen gemeente Bronckhorst” vastgesteld. Deze verordening regelt ondermeer het gebruik van de begraafplaats voor begraven, het plaatsen van grafmonument en het aanbrengen van grafbeplanting. De verordening vloeit voort uit de Wet op de lijkbezorging en is gebaseerd op het model van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). In de verordening staat dat burgemeester en wethouders nadere uitvoeringsregels mogen opstellen. Deze zijn in 2008 vastgesteld voor de openstellingtijden van de begraafplaatsen, voor grafbedekkingen, voor graven en asbezorging en voor het schudden van graven.
3.2 WIJZIGING BEHEERSVORDERING BEGRAAFPLAATSEN
Op 1 januari 2010 is de gewijzigde Wet op de lijkbezorging in werking getreden. Deze wijziging, naast andere ontwikkelingen als de invoering van de Europese Dienstenrichtlijn, maakte een aanpassing van het VNG model-beheersverordening begraafplaatsen noodzakelijk.
De model-beheersverordening begraafplaatsen bevat verschillende regels die de gemeenten hanteren voor de instandhouding van en de dienstverlening op de gemeentelijke begraafplaatsen.
De burgers hebben vaak een emotionele betrokkenheid met de begraafplaatsen en alles wat zich daarop afspeelt. Daarbij stelt de dienstverlening hen voor financiële lasten. Dit maakt het nodig om de rechten en verplichtingen duidelijk vast te leggen. Er is naar gestreefd om overbodige regelgeving te voorkomen en procedures kort te houden. De beheerder van de begraafplaats kan worden aangewezen voor contacten met de burgers, bijvoorbeeld voor het in ontvangst nemen van diverse aanvragen.
De verantwoordelijkheid van de gemeente voor de begraafplaats kan worden vergeleken met de verantwoordelijkheid die zij heeft bij de zorg voor andere collectieve voorzieningen zoals wandelgebieden en fietspaden. De verschillende aspecten van de begraafplaatsen vragen in
bestuurlijk opzicht om een speciale aanpak.
Voor de dienstverlening op begraafplaatsen geeft het model een uitgebreid
voorzieningenpakket. De regeling noemt algemene en particuliere graven, bestemmingen voor as en gedenkplaatsen voor vermisten of voor overledenen in den vreemde in geval het lichaam niet naar Nederland is vervoerd. Hiermee wordt voldaan aan datgene waar de samenleving om vraagt. In deze regeling is vastgelegd dat de gemeente in beginsel bereid is om de voorzieningen te treffen. Dat wil dus niet zeggen dat alle voorzieningen daadwerkelijk op iedere gemeentelijke begraafplaats aanwezig moeten zijn. Het verdient misschien aanbeveling om met het treffen van sommige feitelijke voorzieningen te wachten tot de vraag
zich aandient. Van belang is wel om vast te leggen en bekend te maken dat de gemeente in principe bereid is om deze voorzieningen te bieden zodra blijkt dat daaraan behoefte is. De als mogelijkheid aanwezige dienstverlening is dan in de volle breedte voor iedereen duidelijk.
De beheersverordening geeft het college de bevoegdheid om de graven en urnennissen in te delen in categorieën. Het verdient aanbeveling om daarbij niet in de eerste plaats de verschillende soorten graven als uitgangspunt te nemen, maar zo veel mogelijk aan te sluiten bij de natuurlijke situatie van het park en de daar aanwezige beplanting en kunstvoorwerpen. Op deze wijze kan een te strakke en starre inrichting worden voorkomen en behoudt het park zijn aantrekkelijkheid voor veel ingezetenen.
Het is voor nabestaanden, maar ook voor uitvaartondernemers, hoveniers en steenhouwers begrijpelijkerwijs gewenst dat de overboeking van een grafruimte snel verloopt. Daarom kunnen de aanvragen om grafuitgiften en vergunningen voor grafbedekking volgens dit model het best worden ingediend bij de beheerder van de begraafplaats. Door mandaat van
de beslissingsbevoegdheid aan de beheerder kunnen de verzoeken door hem worden behandeld en afgewikkeld onder verantwoordelijkheid van het college.
3.2.3 Uitwerking dereguleringvoorstellen
Momenteel heeft de rechthebbende van een graf een vergunning nodig om een gedenkteken te plaatsen. Een grafbedekking moet in overeenstemming zijn met de “Regels grafbedekkingen”. Aanvragen om vergunningen worden getoetst aan deze regels.
Vergunningen zijn, voor zover bekend, altijd verleend in overeenstemming met de aanvraag.
Binnen het dienstverleningsconcept past een streven naar verdere vermindering van de regeldruk voor de burgers en bedrijven. In de vergadering van 8 februari 2011 heeft het college besloten in te stemmen met de kaders en opdracht voor het uitwerken van
dereguleringsvoorstellen. Eén van de opdrachten is het doen van voorstellen om de vergunning voor het plaatsen van een gedenkteken minimaal te vervangen door een meldingsplicht. Het schrappen van de vergunning voor het plaatsen van een gedenkteken scheelt ongeveer 77 vergunningaanvragen per jaar (gebaseerd op aanvragen 2010).
In de herziene “Beheersverordening algemene begraafplaatsen gemeente Bronckhorst” is de vergunning voor het plaatsen van een gedenkteken geschrapt en wordt geregeld dat de grafbedekkingen aan dezelfde regels moeten voldoen dan in de huidige situatie. Het uiterlijk
aanzien blijft daardoor geborgd. Het vervallen van de vergunningplicht verminderd de administratieve lasten.
De herziene beheersverordening en de toelichting hierop zijn als bijlage 1 bijgevoegd
In de beheersverordening staat dat wij nadere uitvoeringsregels mogen opstellen voor de openstellingtijden van de begraafplaatsen, hoeveel lijken en hoeveel asbussen met of zonder urnen er kunnen worden bijgezet in de eigen graven en hoeveel verstrooiingen van as er op of in de eigen graven mogen plaatshebben. Wij mogen ook de afmetingen van de graven bepalen. Voor de algemene graven bepalen wij eveneens in nadere regels hoeveel lijken daarin kunnen worden begraven. Ook voor de grafbedekkingen stellen wij nadere regels.
De navolgende uitvoeringsregels zijn door burgemeester en wethouders vastgesteld:
- Nadere regels openingstijden
- Nadere regels grafbedekkingen
- Nadere regels voor graven en asbezorging
- Nadere regels voor schudden voor schudden van graven
De werkgroep heeft ook de nadere regels geëvalueerd.
De werkgroep constateert dat de huidige openingstijden van de begraafplaatsen voldoen en dat er geen aanleiding is de openingstijden te herzien.
De tekst is afgestemd op de herziene Wet op de Lijkbezorging, de herziene beheerverordening en de deregulering gemeente Bronckhorst.
Nadere regels voor graven en asbezorging
De tekst is afgestemd op de herziene Wet op de Lijkbezorging en de herziene beheerverordening.
Nadere regels voor schudden van graven
De werkgroep constateert dat de huidige regels voor het schudden van graven voldoen. De tekst is afgestemd op de herziene begraafplaatsverordening.
4. BEGRAAFPLAATSBEHEER EN ONDERHOUD
De “oude gemeenten” beheerden de gemeentelijke begraafplaatsen ieder op hun eigen wijze. In de notitie zijn voorstellen gedaan over het beheer en onderhoud en de beschikbare ruimte op de begraafplaatsen. Andere onderwerpen die in de notitie werden besproken is de
uitbreiding van het aantal urnenmuren en het bieden van mogelijkheden voor islamitisch begraven.
De begraafplaatsbeheerder heeft in hoofdzaak de volgende taken:
- het regelen van begrafenissen. Hij verzorgt de coördinatie tussen de uitvaartondernemer, de grafdelver, de steenhouwer, de afdeling Dienstverlening (Publiekszaken) en de groenaannemer. Verder onderhoudt hij indien nodig contacten met de nabestaanden. Hij verstrekt de opdrachten aan grafdelver, groenaannemer (voorbereiden route) en steenhouwer (verwijderen steen).
- het regelen van asbestemmingen. Het plaatsen van een asbus of het uitstrooien van as wordt in de regel rechtstreeks met de beheerder geregeld door de nabestaanden. Deze activiteit neemt in aantal toe.
- toezicht en controle op de aannemer(s). Het complete terreinonderhoud is uitbesteed aan een aannemer middels een bestek. De beheerder onderhoudt contacten met deze aannemer, houdt toezicht en voert controles uit. Verder woont hij bouwvergaderingen bij. Ook houdt hij toezicht op werkzaamheden die voor of namens derden op de begraafplaatsen worden uitgevoerd (o.a. steenhouwers, hoveniers).
- contact met burgers inclusief klachtenafhandeling.
Alle meldingen van derden worden afgehandeld door de beheerder.
- beoordelen vergunningaanvragen grafmonumenten.
Voor de afdeling Dienstverlening doet de beheerder de inhoudelijke beoordeling van de vergunningaanvragen.
Verder regelt de begraafplaatsbeheerder een aantal activiteiten rondom de dodenherdenking op 4 mei en is hij benoemd tot consul van de binnen de gemeente gelegen oorlogsgraven (zowel militair als civiel).
Tijdens zijn afwezigheid wordt hij vervangen door de vervangend begraafplaatsbeheerder. Deze vervanger is op elk moment op de hoogte van de stand der dingen zodat hij, indien nodig, direct kan inspringen.
Wij hebben het toekomstig onderhoud op de begraafplaatsen in 2007 vastgelegd in een beheerplan. Wij kiezen voor een geharmoniseerde aanpak van het beheer, waarbij we op respectvolle wijze met de bijzondere plaats die de begraafplaatsen in onze gemeenschap hebben omgaan. Er wordt dan ook ingezet op een hoog onderhoudsniveau dat op alle
begraafplaatsen vergelijkbaar is. De verschillen in identiteit blijven bestaan. Deze identiteit is immers verbonden met de gemeenschap, het verleden en de omgeving
Stand van zaken september 2011
In 2010 hebben wij het onderhoud van de Algemene begraafplaatsen middels een Europese aanbesteding gegund aan het werkvoorzieningschap Delta. Het betreft een driejarig onderhoudscontract met ingangsdatum 1 februari 2010. De duur van het contract loopt tot en
met 31 december 2012, met de optie tot het twee keer verlengen van de opdracht met één jaar. Wij zijn tevreden over de uitvoering van de onderhoudswerkzaamheden door de Delta.
In het beheerplan hebben wij ingestoken op een hoog onderhoudsniveau dat op alle begraafplaatsen gelijk is. Daarnaast hebben wij in het beheerplan aanbevelingen gedaan om de beeldkwaliteit van een aantal begraafplaatsen / begraafplaatsdelen te verbeteren.
In 2009 hebben wij op een deel van de begraafplaats Zelhem een proef gedaan met sedumbeplanting tussen de graven. De resultaten van de proef zijn zeer belovend. Door de hoge investeringskosten zien we voorlopig geen mogelijkheden om het proefproject uit te breiden. Op de begraafplaats in Steenderen is het hoofdpad verhard en zijn de overige zandpaden vervangen door graspaden. Hierdoor is de beloopbaarheid van de paden enorm verbeterd. Op de begraafplaats in Hengelo zijn de zandpaden op het oude deel van de begraafplaats vervangen door graspaden. Hierdoor is de beeldkwaliteit op het oude deel enorm verbeterd en zijn de onderhoudskosten verlaagd. Daarnaast hoeven wij op de paden
geen chemische bestrijdingsmiddelen meer in te zetten.
In Wichmond heeft de algemene begraafplaats een metamorfose ondergaan. De parkeerplaats is gereconstrueerd. De hoofdpaden zijn van een nieuwe verharding voorzien en de hogere beplanting is grotendeels verwijderen. Hierdoor is een ruime, open begraafplaats ontstaan met een hoog kwaliteitsniveau.
In 2007 hebben wij de nog beschikbare ruimte op de gemeentelijke begraafplaatsen onderzocht. Hieruit bleken capaciteitsproblemen op de begraafplaatsen Vorden en Zelhem.
Op de overige begraafplaatsen was nog voldoende grafruimte aanwezig.
In 2008 is de eerste fase van het uitbreidingsplan van de begraafplaats Vorden gerealiseerd. Op het 5e gedeelte van de begraafplaats is ruimte gecreëerd voor ongeveer 200 graven, voldoende tot ongeveer 2018. De gemeenteraad heeft in 2007 tevens een krediet beschikbaar gesteld voor het uitvoeren van de tweede fase van het uitbreidingsplan in 2011. Deze uitbreiding aan de zuid-oostzijde van de begraafplaats levert ongeveer 570 nieuwe graven op. In september 2010 heeft het college besloten uitvoering te geven aan deze uitbreiding en de besteksvoorbereidingen op te starten.
In 2007 hebben wij een inbreiding gerealiseerd op de begraafplaats Zelhem. Deze inbreiding levert ruimte voor ongeveer 250 graven op, voldoende tot ongeveer 2018. Binnen de huidige begrenzingen van deze begraafplaats zijn geen ruimtes meer beschikbaar voor het realiseren van nieuwe graven. De enige mogelijkheid om ruimte te creëeren is het ruimen het
oudste grafveld van de begraafplaats in Zelhem. Hier zijn relatief weinig grafmonumenten aanwezig. Helaas zijn op dit deel weinig gegevens van de rechthebbenden bekend. Om het ruimingsproces zorgvuldig uit te kunnen voeren, is een actueel administratiebestand noodzakelijk. Wij hebben adviesbureau Genius Loci gevraagd een onderzoek te verrichten
om de rechthebbenden te achterhalen, de administratie aan te vullen en de interesse te peilen naar de oude graven op het oude grafveld. De kosten voor dit onderzoek zijn geraamd op € 10.700 excl. BTW. Het resultaat vormt de basis tot het daadwerkelijk kunnen gaan ruimen van graven op het oude gedeelte van de begraafplaats Zelhem. De inventarisatie is een tijdrovende klus. Wij verwachten dat het administratiebestand eind 2012 gereed is.
Daarna kan gestart worden met het ruimen van graven. De kosten voor het daadwerkelijk ruimen van de graven hebben wij op dit moment niet in beeld.
Stand van zaken september 2011
De werkgroep harmonisatie begraafplaatsen stelt voor om een onderzoek te starten naar de (on)mogelijkheden van het ruimen van een deel van de begraafplaats Zelhem onderzoeken. Op het gedeelte dat eventueel voor ruimen in aanmerking komt kunnen ca. 150 graven worden gerealiseerd. De kosten voor het daadwerkelijk ruimen en opnieuw inrichten van dit deel van de begraafplaats zijn geraamd op € 44.500,--
4.5 Accommodaties op de begraafplaats
In 2006 zijn alle gebouwen op de begraafplaatsen geïnventariseerd. Veelal is de functie van deze gebouwen gerelateerd aan het begraven: opslag, materiaalberging, aula, wachtruimte, schijnhuis e.d. De kleinere gebouwen worden vanuit de reguliere begroting onderhouden.
De kosten voor het beheer en onderhoud van deze gebouwen berekenen wij door in de begraafplaatsleges. In 2007 zijn de gebouwen die geen directe relatie hebben met de functie begraven uit de begraafplaatsexploitatie gehaald. Deze gebouwen zijn of werden verhuurd aan derden.
- de aula op de begraafplaats Hengelo werd verhuurd en was in gebruik als spelotheek
- de aula op de begraafplaats Zelhem wordt verhuurd aan een begraafplaatsondernemer
- de beheerderwoning op de begraafplaats te Vorden wordt verhuurd aan de
Het gemeentelijk accommodatiebeleid is vastgelegd in de nota “Beheren wie beheren toekomt:” Hieruit volgt dat we deze gebouwen willen afstoten
Stand van zaken september 2011
Een ambtelijke werkgroep is in de zomer van 2010 gestart met de voorbereiding van verkoop.
De aula staat al geruime tijd leeg. Een klein deel wordt nog gebruikt voor opslag door descouting. Deze overeenkomst kan vrij snel beëindigd worden. Het onderhoud van het pand iszeer matig, gebruik als aula/rouwcentrum is niet optimaal, niet geïsoleerd. Gezien de slechte onderhoudssituatie van het pand en de ligging stelt de werkgroep voor het pand te slopen.
De vrijkomende ruimte wordt gebruikt voor de uitgifte van graven. Door sloop van het pand wordt tevens het oude deel van de begraafplaats visueel verbonden met het nieuwe deel. Dit komt de beeldkwaliteit van de begraafplaats ten goede. Burgemeester en wethouders
hebben besloten de Aula te verwijderen. De aula wordt in het najaar van 2011 gesloopt..
Wij hebben het gebouw aan de huidige huurder aangeboden en hebben met hem overeenstemming bereikt over de verkoopprijs.
De beheerderwoning wordt op dit moment nog bewoond door de begraafplaatsbeheerder.
Bij verkoop van het pand moet de relatie met de begraafplaats behouden blijven. Dat is mogelijk door de woning in eigendom te behouden of te verkopen aan bijvoorbeeld een begrafenisonderneming. In het verleden heeft een uitvaartonderneming belangstelling getoond.
Op de begraafplaatsen in Vorden, Hengelo en Zelhem hebben nabestaande de mogelijkheid een urn in een urnenmuur of urnenzuil te plaatsen. In Wichmond en Steenderen bieden wij deze mogelijkheid niet maar kunnen urnen wel in een urnengraf geplaatst worden. Een urn kan ook bijgezet worden in een bestaand graf.
In 2008 is de begraafplaats Vorden met twee urnenmuren uitgebreid. Hiermee is voorlopig voldoende ruimte beschikbaar. Ook is een verzoek binnengekomen voor de aanleg van een urnenmuur op de begraafplaats in Wichmond. Wij hebben in het verleden echter nog geen concrete verzoeken voor plaatsing van een urn in een urnengraf of verstrooiing van as
gehad. Een urnenmuur op de begraafplaats Wichmond kan gerealiseerd worden in combinatie met het opknappen of verwijderen van de aula. De kosten voor het aanleggen van een urnenmuur zijn door een lokale aannemer geraamd op €11.900, -
In Zelhem kunnen urnen geplaatst worden in een graf, urnengraf of urnenzuil. De urnenzuil is vol. Wij willen nabestaanden op de begraafplaats in Zelhem de mogelijkheid blijven bieden dat zij een urn in een urnenmuur/ zuil kunnen plaatsen. Wij ramen de kosten voor de aanleg van een urnenmuur op €17.850.
In 2008 hebben wij op de begraafplaats Zelhem een islamitisch grafveld ingericht. De aanleg werd door de islamitische gemeenschap bijzonder gewaardeerd. Al vrij snel na de aanleg van het veld, heeft de eerste begraving op het grafveld plaatsgevonden.
Stand van zaken september 2011
Van het Islamitische deel op de begraafplaats wordt nog weinig gebruik gemaakt. Op dit moment hebben wij pas één graf uitgegeven. Het islamitisch genootschap Nederland heeft te kennen gegeven zeer erkentelijk te zijn met het door ons genomen initiatief in de aanleg van een Islamitisch deel op de algemene begraafplaats in Zelhem. Uit dankbaarheid heeft het
Islamitisch genootschap een wasplaats geschonken.
Er zijn in de gemeente Bronckhorst twaalf bijzondere begraafplaatsen waar nog wordt begraven. Een bijzondere begraafplaats kan slechts worden aangelegd en in stand gehouden door een kerkgenootschap dan wel door een privaatrechtelijke rechtspersoon of een natuurlijk persoon. De gemeenteraad moet de grond aanwijzen voor een bijzondere
begraafplaats. Voor het in gebruik nemen van een bijzondere begraafplaats is toestemming van burgemeester en wethouders nodig. Deze toestemming mag slechts worden geweigerd als niet aan de wettelijke voorschriften is voldaan.
Op dit moment is er een verzoek om medewerking voor de realisering van een natuurbegraafplaats binnen de begrenzing van een (historisch) landgoed in de nabijheid van de kern Veldhoek.
In verband met de ligging binnen de begrenzing van de ecologische hoofdstructuur (EHS) is er overleg geweest met de provincie. Onder bepaalde condities lijkt aan het verzoek medewerking verleend te kunnen worden. De initiatiefneemster is op dit moment bezig de plannen verder uit te werken en hiervoor de nodige onderzoeken uit te laten voeren.
In 2008 heeft de gemeenteraad het beleid vastgesteld ten aanzien van de aanleg van particuliere begraafplaatsen in Bronckhorst. In 2010 is een eerste verzoek ingediend om een particuliere begraafplaats aan te leggen op landgoed Het Onstein in Vorden. Dit verzoek is gehonoreerd omdat het verzoek voldoet aan de door de raad vastgestelde beleidsregels.
Nadat de particuliere begraafplaats is aangelegd, moet het college van Burgemeester en Wethouders toestemming geven voor de ingebruikneming van de particuliere begraafplaats. Daarbij zullen de noodzakelijke voorschriften worden opgelegd.
Uitgangspunt is de begraafplaatsen minimaal budgetneutraal te exploiteren en te streven naar 100% kostendekking. De exploitatie- en kapitaallasten mogen niet hoger zijn dan de baten. De baten en lasten zijn op eenzelfde noemer gebracht. Ook moet de reserve voldoende zijn om lasten van toekomstige activiteiten te dekken die nodig zijn om aan verplichtingen te voldoen die in het verleden zijn aangegaan.
De belastingverordening kent één tarieventabel, met een eenduidige omschrijving en één tarief per afzonderlijke dienst. De diensten zijn vanaf 2008 gegroepeerd in vier kostencategorieën.
6.2 Graftareiven (kosten, baten, dekking)
Zowel uit de jaarrekening 2008 als de jaarrekening 2009 blijkt dat er een verschil zit tussen baten en de lasten van de begraafplaatsen. Dit verschil kent twee oorzaken:
- hogere exploitatiekosten van de begraafplaatsen
- lagere opbrengsten uit vooral het begraafplaatsrecht
6.2.1 Hogere exploitatiekosten
In 2009 werden de hogere exploitatiekosten voornamelijk veroorzaakt door wijzigingen in de doorbelasting van de verschillende betrokken afdelingen (Openbare werken, Maatschappelijke Ontwikkeling, Publiekszaken en Belastingen). Daarnaast is in 2008 het ‘Meerjaren Onderhouds Plan gebouwenbeheer Bronckhorst’ opgesteld. Dit zorgde voor een
verhoging van de Dotatie groot onderhoud en de kapitaallasten. In 2009 hebben wij door een eenmalige ingreep de beeldkwaliteit op een aantal begraafplaatsen verhoogd. (Zie hiervoor paragraaf 4.3). De kosten voor deze eenmalige uitgaven zijn geboekt op de reguliere begroting en niet uit de begraafplaatsreserve. Dit zorgde voor een overschrijding van de post
4343204, uitvoering diensten derden.
6.2.2 Lagere opbrengst begraafplaatsrecht
In 2008 was de het tekort in de exploitatie minimaal, €10.000, -. Het tekort wordt veroorzaakt doordat er bij de berekening van de tarieven in 2008 van een te hoog aantal eenheden is uitgegaan. Voor de eenheden hebben wij destijds een inschatting moeten maken omdat de begraafplaatsadministratie niet compleet was.
6.3 VNG model kostenonderbouwing lijkbezorgingsrechten
In de zomer van 2010 heeft de VNG heeft met de rijksoverheid afgesproken dat de kostenonderbouwing van gemeentelijke heffingen transparanter wordt. Het model kostenonderbouwing zorgt voor een eenduidige, transparante onderbouwing van de lijkbezorgingsrechten. Met een activiteitenlijst laat de gemeente zien wat de inspanningen zijn. Zo is voor iedereen inzichtelijk waarvoor en hoe de gemeente de kosten verhaalt. Het
model kostenonderbouwing gaat uit van de activiteiten die de gemeente verricht voor de lijkbezorging. De kosten van de verschillende activiteiten worden via een stappenplan afzonderlijk in beeld gebracht. Dat leidt tot een activiteitenoverzicht. Het werken met het stappenplan van de VNG heeft de volgende voordelen:
- De gemeente heeft een goed inzicht in de eigen processen en de daaraan verbonden kosten.
- Het werken met begrotingscijfers betekent dat een kostenonderbouwing met al beschikbaar materiaal gebeurt. Zeker nadat het eerste activiteitenoverzicht is gemaakt levert dit een kostenbesparing op.
- De continuïteit van de jaarlijkse overzichten geeft een goed beeld in de
kostenontwikkelingen en de inspanningen van de gemeente.
- Bij bezwaarschriften van burgers en fiscale beroepsprocedures kan worden verwezen naar de openbare kostenonderbouwing. Aparte kostenopstellingen in belastingzaken zijn niet meer nodig, het overzicht volstaat.
- Benchmarking en leereffecten van andere gemeenten zijn eenvoudiger te bereiken.
- Vergelijkingen tussen gemeenten zijn gebaseerd op de echte verschillen tussen gemeenten. Bij publiciteit over verschillen tussen gemeenten zijn de echte feiten goed te achterhalen.
Stand van zaken september 2011
De werkgroep heeft onderzocht in hoeverre de berekening van de lijkbezorgingsrechten van de gemeente Bronckhorst voldoet aan het VNG model. Sinds 2008 hanteren wij voor de berekening van de rechten een tarieventabel waarbij de activiteiten zijn gekoppeld aan de
grafkostenstructuur (grafrecht, begraafrecht, begraafplaatsrecht en onderhoud graf). De werkgroep constateert dat dit volledig in overeenstemming met het VNG model is.
6.4.1. Herziening begraafplaats tarieven
We hebben geconstateerd dat de exploitatie voor 2011 niet kostendekkend is. Als wij op basis van de rekening 2010 de exploitatie begraafplaatsen kostendekkend willen maken zorgt dit voor belangrijke tariefswijzigingen in de begraafplaatsrechten.
Huidig tarief Kostendekkend tarief
Afkoop 20 jaar € 931,00 € 1.968,00
Afkoop 10 jaar (alleen bij verlenging) € 577,00 € 1.032,00
Tot op heden hebben wij in het 10- en 20-jarig afkooprecht geen rekening gehouden met de doorrekening van het jaarlijks begraafplaatsrecht. Daarnaast is in het verleden bij afkoop geen rekening gehouden met de jaarlijkse inflatie.
Om de begraafplaatsen kostendekkend te kunnen exploiteren stellen wij voor om deze uitgangspunten met ingang van 2012 in de leges door te voeren.
In deze evaluatie worden een aantal investering voorgesteld. Deze worden na goedkeuring door de raad met ingang van 2012 in de leges door te voeren. Het betreft de volgende investeringen.