Beleidsregels ten aanzien van het bewaren van houtopstanden

Artikel 1

De regels ten aanzien van het bewaren van houtopstanden zijn opgenomen in hoofdstuk 4 afdeling 3 van de Algemene Plaatselijke Verordening (verder: APV). Alle aanvragen voor een omgevingsvergunning voor de activiteit het vellen van een houtopstand (verder: omgevingsvergunning) worden getoetst aan deze regels waarna een omgevingsvergunning wordt verleend of geweigerd. Bij deze toetsing vindt een afweging van belangen plaats en worden wettelijke voorschriften nader uitgelegd. Voor de afweging van belangen en de uitleg van de wettelijke voorschriften zijn beleidsregels vastgesteld, die hierna zijn vermeld.

Omgevingsvergunning

In artikel 4.11 lid 1 van de APV staat dat het verboden is zonder vergunning van burgemeester en wethouders houtopstand te vellen of te doen vellen indien de houtopstand wordt genoemd op de Lijst Waardevolle bomen (als individuele boom, structuurbomen of als waardevol gebied).

Een houtopstand is, volgens dit artikel, hakhout, een houtwal of één of meer bomen, waarbij de stam een diameter heeft van 25cm of meer op 1,30 meter boven het maaiveld. Dit houdt een omtrek van de stam in van minimaal 78,5cm.

Lijst Waardevolle bomen

De Lijst Waardevolle bomen is door de gemeenteraad vastgesteld op 21 december 2011 en per 1 januari 2012 in werking getreden. Deze lijst wordt elke vijf jaar geactualiseerd waarbij de geactualiseerde lijst door het college van burgemeester en wethouders wordt vastgesteld.

Bij het opstellen van de Lijst Waardevolle bomen zijn de bomen beoordeeld aan de hand van objectieve boomwaarderingscriteria. Deze criteria zijn ter informatie opgenomen in bijlage 1 van deze beleidsregels.

Bomen die bij toepassing van deze criteria aan puntentelling hebben gekregen van 30 punten of meer zijn op de Lijst Waardevolle bomen geplaatst. Hierbij geldt dat bomen met een puntentelling van 30-39 punten ‘waardevol’ zijn en bomen met een puntentelling van 40 punten of meer ‘ zeer waardevol’.

Op de Lijst Waardevolle bomen staan individuele bomen, boomstructuren en waardevolle gebieden. Alle bomen hebben een boomnummer gekregen en zijn opgenomen in het TMS-systeem (boominformatie-systeem). Dit geldt voor zowel de gemeentelijke bomen als de particuliere bomen die als waardevol zijn aangewezen. De particuliere eigenaren van een waardevolle boom zijn geïnformeerd over de aanwijzing.

Drie wijken zijn op de Lijst Waardevolle bomen opgenomen als waardevol gebied. Dat houdt in dat alle bomen in deze wijken onderdeel zijn van de Lijst Waardevolle bomen (=vergunningplichtig). Het betreft hier de wijken Vesting, Bos van Bredius en het Valkeveens gebied.

Elke van deze wijken kent zijn eigen karakteristiek die beschermingswaardig is. Deze karakteristiek wordt hieronder per wijk beschreven.

Doordat in de Vesting weinig groen aanwezig is moet voor elke boom met een minimale stamdiameter een omgevingsvergunning worden aangevraagd. Bij de toetsing van zo’n aanvraag worden de weigeringsgronden vanuit de APV toegepast.

De karakteristiek van het Bos van Bredius is een woonwijk in een bosrijke omgeving waarbij de boomstructuur bepaald wordt door de aanwezigheid van eiken, beuken en grove dennen. Met name deze bomen zijn waardevol voor het behoud van de karakteristiek. Bij een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor één van deze drie soorten wordt altijd een beoordeling op basis van de boomwaarderingscriteria toegepast naast de weigeringsgronden uit de APV. Bij een aanvraag voor een andere boomsoort worden alleen de weigeringsgronden uit de APV toegepast.

Een omgevingsvergunning voor bomen die de bij de beoordeling het predicaat zeer waardevol krijgen wordt alleen verleend als de kenmerkende structuur van de omgeving niet wordt aangetast en indien geen van de weigeringsgronden uit de APV van toepassing is.

Een omgevingsvergunning voor bomen die de bij de beoordeling het predicaat waardevol krijgen wordt alleen verleend indien geen van de weigeringsgronden uit de APV van toepassing is.

In beide gevallen wordt echter wel herplant opgelegd om de karakteristiek van de omgeving in stand te houden.

Voor het Valkeveens gebied geldt dat dit gebied vanuit de Boswet buiten de bebouwde komgrens ligt. Alleen voor de bomen die staan op erven en tuinen geldt een vergunningsplicht. Onder erven en tuinen wordt de bestemming Woondoeleinden I en Woondoeleinden II verstaan uit het bestemmingsplan Buitengebied. Voor dit gebied gelden dezelfde soorten als in het Bos van Bredius als beschermingswaardig. Dit zijn namelijk de boomsoorten die van nature voorkomen in dit gebied. Bij een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor één van deze drie soorten wordt altijd een beoordeling op basis van de boomwaarderingscriteria toegepast naast de weigeringsgronden uit de APV. Bij een aanvraag voor een andere boomsoort worden alleen de weigeringsgronden uit de APV toegepast.

Een omgevingsvergunning voor bomen die de bij de beoordeling het predicaat zeer waardevol krijgen wordt alleen verleend als de waarde van het gebied niet wordt aangetast en indien geen van de weigeringsgronden uit de APV van toepassing is.

Een omgevingsvergunning voor bomen die de bij de beoordeling het predicaat waardevol krijgen wordt alleen verleend indien geen van de weigeringsgronden uit de APV van toepassing is.

In beide gevallen wordt echter wel herplant opgelegd om de karakteristiek van de omgeving in stand te houden.

Actualisatie Lijst Waardevolle bomen

De Lijst Waardevolle bomen wordt vijfjaarlijks geactualiseerd. Daarbij worden de volgende uitgangspunten minimaal gehanteerd:

• Alle bomen op de waardevolle bomenlijst worden beoordeeld;

• Alle nieuw aangeplante gemeentelijke bomen, waaronder herdenkingsbomen, sinds de vorige vaststelling worden beoordeeld;

• Bomen waarvoor een omgevingsvergunning is verleend worden beoordeeld of de kap is uitgevoerd. De opgelegde en uitgevoerde herplant wordt beoordeeld;

• Bomen die door burgers opgegeven zijn als waardevol worden beoordeeld.

Weigeringsgronden

Op de Lijst Waardevolle bomen staan alle bomen genoemd die beschermingswaardig zijn. Het uitgangspunt is dan ook dat een omgevingsvergunning voor een boom die genoemd wordt op de Lijst Waardevolle bomen alleen verleend wordt bij zwaarwegende argumenten. Dit geldt met name voor bomen die het predicaat ‘zeer waardevol’ hebben gekregen.

Een omgevingsvergunning voor het vellen van een houtopstand wordt alleen bij zwaarwegende argumenten verleend, waarbij ondermeer naar veiligheid, schade, vitaliteit en ruimtelijke inrichting zal worden gekeken in relatie tot de waardering van de betreffende boom.

Daarnaast worden in artikel 4.12.a van de APV een aantal weigeringsgronden genoemd. Het gaat om de volgende gronden:

 De natuurwaarde van de houtopstand;

 De landschappelijke waarde van de houtopstand;

 De waarde van de houtopstand voor stads- en dorpsschoon;

 De beeldbepalende waarde van de houtopstand;

 De cultuurhistorische waarde van de houtopstand;

 De waarde voor de leefbaarheid van de houtopstand.

Bij aanwezigheid van een of meer weigeringsgronden kan een omgevingsvergunning alleen verleend worden indien de belangen van de aanvrager zwaarder wegen dan de belangen die ten grondslag liggen aan de weigeringsgronden of als de conditie van de boom/bomen dusdanig is dat het niet reëel is om deze te handhaven. De conditie van de boom/bomen kan aanleiding zijn om een omgevingsvergunning te verlenen als de stabiliteit van de boom/bomen verminderd is, de levensverwachting minder dan vijf jaar is of als de boom/bomen bij een VTA-onderzoek (Visual Tree Assesment) wordt afgekeurd.

Bij twijfel over conditie van de boom wordt een rapport van een VTA-onderzoek of een NTO-onderzoek (Nader technisch Onderzoek) van maximaal drie jaar oud betrokken bij de belangenafweging. Het onderzoek moet zijn uitgevoerd door een gecertificeerde BVC-controleur.

Hieronder wordt voor de verschillende waarden aangegeven wat daaronder moet worden verstaan.

Natuurwaarde van de houtopstand:

De boom of bomen bieden huisvesting aan, of is een belangrijke voedselbron voor beschermde dieren of planten en/of

De boom of bomen zijn een belangrijke zaadbron voor een autochtoon ras (genetische waarde) en/of

De boom of bomen zijn een onderdeel van een reeks elementen die een ecologische verbindingszone vormen, hetzij als verbinding, hetzij als ‘stepping stone’ (verblijfsgebied voor dieren en/of planten) en/of

De kronen van de bomen zijn aangesloten wat gunstig is voor in het gebied voorkomende dieren.

Landschappelijke waarde van de houtopstand:

De boom of bomen accentueren een karakteristiek landschappelijk element of structuur of vormen een herkenningspunt in het landschap en/of

De boom of bomen vormen een onderdeel van een geheel intact zijnde boomgroep of uniforme laanbeplanting die een karakteristieke structuur in stad of landschap zichtbaar maakt.

De waarde van de houtopstand voor stads- en dorpsschoon:

De boom of bomen vormen een onderdeel van een geheel intact zijnde boomgroep of uniforme laanbeplanting die een karakteristieke structuur in stad zichtbaar maakt en/of

De boom of bomen vormen een geheel met het omringende huis of huizen.

De beeldbepalende waarde van de houtopstand:

De boom of bomen zijn vanaf minimaal twee kanten duidelijk zichtbaar vanaf de openbare weg en hebben een voor de soort karakteristieke kroonvorm. De omtrek van de stam is minimaal 100cm. Het zou als een gemis worden ervaren als de boom of bomen zou verdwijnen en/of

De boom of bomen hebben een karakteristieke vorm of een zeldzame omvang of een zeldzame soort of hebben een bijzondere standplaats en/of

De boom of bomen vormen een uniforme laanbeplanting die een karakteristieke structuur zichtbaar maakt en zijn als zodanig ook als waardevolle boomstructuur opgenomen op de Lijst Waardevolle bomen.

De cultuurhistorische waarde van de houtopstand:

Herdenkingsbomen, markeringsbomen en bomen met een bijzondere snoeivorm. Sommige bomen komen voor in lokale verhalen en legenden of hebben een bijzonder gebruik. Andere bomen hebben een duidelijk verband met de geschiedenis van een plaats of belangrijk persoon en/of

De boom of bomen vormen een onderdeel van een cultuurhistorisch waardevol object.

De waarde voor de leefbaarheid van de houtopstand:

De boom of bomen vormen een eenheid met de omringende bomen. De resterende boom of bomen zullen schade ondervinden bij verwijdering van de boom of bomen.

Deze weigeringsgrond gaat uit van de bescherming voor de bomen die behouden blijven.

In het geval dat verwijdering van de boom/bomen juist ten goede komt aan de resterende boom/bomen werkt dit criterium niet als weigeringsgrond maar als verleningsgrond.

Herplantplicht

Volgens artikel 4.12.b van de APV kan het college van burgemeester en wethouders een herplant verbinden aan een omgevingsvergunning. In de APV wordt echter niet aangegeven wanneer een herplant van toepassing is en waaruit de herplant moet bestaan. Hieronder volgt een toelichting waarin de bovenstaande artikelen uit de APV worden verduidelijkt.

Herplant

Herplant wordt opgelegd indien een van de volgende criteria van toepassing is:

• De boom is als individueel waardevolle boom aangewezen;

• De boomsoort is als beschermingswaardig benoemd en bij toepassing van de

boomwaarderingscriteria blijkt dat de boom waardevol of zeer waardevol is;

• De bomen zijn als waardevolle structuur aangewezen;

• Een of meer weigeringsgronden zijn van toepassing maar de omgevingsvergunning

wordt toch verleend;

• De aanvraag heeft betrekking op meerdere bomen tegelijkertijd.

Geen herplant

Herplant wordt niet opgelegd indien:

• een omgevingsvergunning wordt verleend voor een boom die te groot is voor de

tuin; Het gaat om een boom die te groot is, niet om een boom die op een foutieve locatie (bijv. te dicht op een gevel) staat en daardoor overlast veroorzaakt;

• een omgevingsvergunning wordt verleend om een andere boom of bomen meer

ruimte te geven;

• als de boomsoort niet als beschermingswaardig is benoemd voor het betreffende

waardevolle gebied en bovenstaande criteria voor het opleggen van herplant niet van toepassing zijn;

• voldoende groen (bomen) aanwezig is in de tuin en er geen ruimte is voor een

nieuwe boom om zich goed te ontwikkelen. Het gaat dan met name om opgaande bomen en grote heesters met een zeker groenvolume waarbij kleinere leibomen en bolbomen met een beperkte omvang niet meetellen.

Boomsoort

De herplant bestaat uit dezelfde soort als de boom die verwijderd wordt indien het een soort betreft die:

• weinig voorkomt in Naarden (bijv. Liriodendron, Pterocarya);

• karakteristiek is voor de directe omgeving (bijv. eiken en beuken voor het

Valkeveens gebied en het Bos van Bredius);

Een herplant kan bestaan uit een andere soort als het bovenstaande niet van toepassing is. In dat geval wordt verwezen naar een categorie uit de tabel in bijlage 2. Een herplant kan alleen in uitzonderingssituaties bestaan uit leibomen of ander vormbomen (bolbomen zoals bolacacia, bolcatalpa etc.) gezien de zeer geringe bijdrage van dit type bomen aan de gemeentelijke groenstructuur. Het bovenstaande geldt niet voor een herplant die wordt opgelegd als vervanging van een lei- of vormboom die op de Lijst Waardevolle bomen staat.

Herplantlocatie

De herplant geldt voor het tuingedeelte waarvoor omgevingsvergunning wordt verleend. Als de boom of bomen waarvoor omgevingsvergunning is verleend in de achtertuin staat dan dient de herplant ook in de achtertuin plaats te vinden tenzij anders vermeld wordt in de vergunning.

Herplanttermijn

Aan de herplantplicht moet voldaan zijn een jaar na afgifte van de omgevingsvergunning en twee jaar lang herhaald worden bij het niet slagen van de herplant. Hier kan vanaf worden geweken bijvoorbeeld bij een omgevingsvergunning die meerdere activiteiten bevat. In zo’n geval wordt in de omgevingsvergunning een afwijkende termijn benoemd.

Maatvoering

Bij het kappen van een boom die met name genoemd wordt op de Lijst Waardevolle bomen (individueel aangewezen boom) wordt standaard herplant opgelegd met een minimale maat van 18-20cm (stamomtrek). Bij het kappen van een boom met een stamomtrek van 250cm of groter wordt een minimale herplant opgelegd van een boom met een stamomtrek van 25-30cm.

In het geval van een boom die niet individueel is aangewezen op de Lijst Waardevolle bomen geldt een minimale maat van 14-16 tenzij de boom een diameter van minimaal 100cm heeft dan wordt maat 18-20 opgelegd.

Betreft het een boom met beeldbepalende waarde dan kan een afwijkende maat worden opgelegd, afhankelijk van de situatie. Hetzelfde geldt voor een herplant die wordt opgelegd in het kader van een kap zonder vergunning, ook dan kan een afwijkende maat worden opgelegd.

Kap zonder vergunning

Volgens artikel 4.12.b. van de APV kunnen burgemeester en wethouders een herplantplicht opleggen, in het geval dat een houtopstand zonder vergunning is geveld, of als deze op andere wijze teniet is gegaan. Als vorenstaande geconstateerd wordt dan kan het college van burgemeester en wethouders conform bovenstaande regels een herplant opleggen.

Bij het illegaal kappen van een boom die met name genoemd wordt op de Lijst Waardevolle bomen (individueel aangewezen boom) kunnen burgemeester en wethouders besluiten om de geldelijke waarde van de boom te laten berekenen. De hoogte van de compensatie is hiervan afhankelijk. De geldelijke waarde, ook wel vervangingswaarde genoemd, wordt berekend volgens de rekenmethode NVTB (voorheen Methode Raad). Het is dan wel noodzakelijk dat een Bomenfonds in werking is getreden.

Bij het constateren van een kap zonder vergunning wordt altijd aangifte gedaan bij de politie in verband met het overtreden van de regels uit de APV.

Inwerkingtreding

Deze beleidsregels treden na 29 november 2012 in werking op de eerste dag na de datum van de openbare bekendmaking in het NaarderNieuws.

Aldus vastgesteld in de B&W-vergadering van 19 november 2012.

Met vriendelijke groet,

burgemeester en wethouders van Naarden,

de secretaris,

mw. H.Th.J. Molenbrugge

de burgemeester,

mw. dr. J.J. Sylvester