| Organisatie | Terschelling |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Exploitatieverordening Terschelling 2000 |
| Citeertitel | Exploitatieverordening Terschelling 2000 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | financiën en economie |
| Eigen onderwerp |
Geen.
Geen.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-12-2000 | nieuwe regeling | 21-11-2000 De Terschellinger | 85/2000 |
De Raad van de gemeente terschelling:
Gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van terschelling d.d. 2 november 2000, nummer 85/200;
Gelet op artikel 42 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening, artikel 222 Gemeentewet en gelet op de Alegemen Wet Bestuursrecht;
1. de onderdeel van dit besluit uitmakende "Exploitatieverordening Terschelling 2000", waarin de voorwaarden zijn opgenomen waaronder de gemeente medewerking zal verlenen aan het in exploitatie brengen van gronden , vast te stellen
2. de op 27 oktober 1970 door de raad vanstgestelde "exploitatieverodening 1970"in te trekken. Deze verordening vervalt met ingang van de inwerkingtreding van de "Exploitatieverordening Terschelling 2000".
Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen
Artikel 1 Algemene begripsbepalingen
a. In deze verordening wordt verstaan onder:afstand van de gronden aan de gemeente: eigendomsoverdracht van gronden aan de gemeente.exploitant: de eigenaar, erfpachter of rechthebbende wiens in het exploitatiegebied gelegen onroerende zaak in exploitatie wordt gebracht;exploitatiegebied: het als zodanig door de gemeenteraad aangewezen gebied, dat gebaat wordt door de te treffen voorzieningen van openbaar nut; exploitatie-overeenkomst: de overeenkomst, onder welke naam dan ook gesloten, waarin de gemeente met de exploitant de voorwaarden overeenkomt waaronder zij onroerende zaken in het exploitatiegebied in exploitatie brengt of daaraan medewerking verleent;(medewerking verlenen aan) in exploitatie brengen: het (medewerking verlenen aan het) treffen van voorzieningen van openbaar nut waardoor onroerende zaken die in het exploitatiegebied liggen gebaat worden, dat wil zeggen geschikt of beter geschikt voor bebouwing worden, dan wel anderszins in een voordeliger positie komen te verkeren;(treffen van) voorzieningen van openbaar nut: (het verrichten van) onder andere de in lid 2 vermelde werken en werkzaamheden binnen een exploitatiegebied, alsmede het verrichten daarvan buiten het exploitatiegebied voor zover deze werken direct dan wel indirect profijt opleveren voor de binnen het exploitatiegebied liggende onroerende zaken.
b. De volgende werken worden tenminste beschouwd als voorzieningen van openbaar nut inde zin van deze verordening:het dempen van sloten en verrichten van grondwerk met inbegrip van het egaliseren, ophogen en afgraven van percelen;de aanleg, vernieuwing en wijziging van riolering, met inbegrip van het realiseren van de daarbij behorende werken, alsmede waterhuishoudkundige werken zoals drainage;het realiseren van alle weg- en waterbouwkundige werken, waaronder wegen, parkeervoorzieningen, pleinen, trottoirs, voet- en rijwielpaden, straatmeubilair, alsmede waterpartijen, watergangen, drainages, bruggen, tunnels, viaducten en alle andere rechtstreeks met de aanleg daarvan verband houdende werken; de aanleg van plantsoenen en andere groenvoorzienigen, waaronder begrepen de aanleg en inrichting van openbare speelplaatsen en speelweiden alsmede de sierende elementen welke rechtstreeks voortvloeien uit een juiste uitvoering van een verzorgd bestemmingsplan;de plaatsing van openbare verlichting, verkeers- en andere borden, verkeersregelinstallaties en brandkranen met de nodige aansluitingen; het verrichten van bodemonderzoek en -sanering van de ondergrond van openbare voorzieningen, voor zover die niet op andere wijze verhaald of gesubsidieerd kunnen worden;het treffen van milieutechnisch en ecologisch noodzakelijke maatregelen en voorzieningen ter uitvoering van een bestemmingsplan, waaronder geluidsvoorzieningen en noodzakelijke verplaatsing van milieuhinderlijke bedrijven buiten het exploitatiegebied;de verwerving van de ondergrond van openbare voorzieningen;het slopen van opstallen op, in of boven de ondergrond van voorzieningen vanopenbaar nut;alle overige werkzaamheden die noodzakelijk zijn voor een doeltreffende aanleg van voorzieningen van openbaar nut.c. Voorzieningen van openbaar nut worden door de gemeente aangelegd, tenzij de aanleg behoort tot de taken van een ander overheidslichaam, of de gemeenteraad uitdrukkelijk heeft ingestemd met gehele of gedeeltelijke aanleg door de exploitant. De gemeenteraad neemt geen besluit om aanleg door de exploitant toe te staan dan nadat gebleken is, dat een kwalitatief goede uitvoering zowel feitelijk als financieel is gewaarborgd, daartoe voldoende garantie is gesteld en ook overigens geen zwaarwegende of beleidsmatige belemmeringen voor een zodanige werkwijze bestaan.
Artikel 2 Kosten van exploitatie
Voor de berekening van kosten en de vaststelling van exploitatiebijdragen, wordt onder kosten van in exploitatie brengen begrepen:a. De inbrengwaarde van alle binnen het exploitatiegebied gelegen gronden, bestaande uit:1. de waarde van de grond;2. de waarde van de opstallen die voor de verwezenlijking van de bestemming niet gehandhaafd kunnen worden;3. de kosten van het vrijmaken van de gronden van opstallen;4. de kosten van verwijdering van zich in de grond bevindende funderingen, leidingen, kabels e.d.5. de kosten van schadevergoedingen en schadeloosstellingen en van het teniet doen gaan van persoonlijke en zakelijke rechten en lasten.
b. De kosten van aanleg of uitvoering door de gemeente van de onder artikel 1, lid bomschreven voorzieningen van openbaar nut binnen het exploitatiegebied,
c. De kosten van aanleg van voorzieningen van openbaar nut buiten het exploitatiegebiedinclusief de verwervingskosten voor de ondergrond, voor zover de binnen hetexploitatiegebied liggende onroerende zaken door deze voorzieningen direct dan welindirect gebaat zijn, waaronder voorzieningen zoals bedoeld in artikel 1, lid b en artikel 2,sub a.d. Alle overige werkzaamheden die noodzakelijk zijn voor het verlenen van medewerking aanhet in exploitatie brengen van gronden, in ieder geval:1. de kosten van planontwikkeling, planvoorbereiding, planbeheer en plantoezicht; onder deze kosten wordt ten minste verstaan: de in en externe kosten verband houdende met het opstellen of vervaardigen van structuurplannen, bestemmingsplannen, planmatige uitwerkingen of -wijzigingen, besluiten tot het verlenen van vrijstelling van een bestemmingsplan alsmede van overige planologische maatregelen voor zover deze nodig zijn voor het in exploitatie brengen;2. de in- en externe kosten verband houdende met onderzoeken, voorbereidingen en toezicht ten behoeve van de voorzieningen van openbaar nut voor zover deze verband houden met in exploitatie brengen van gronden binnen het exploitatiegebied;3. de in- en externe kosten terzake van het sluiten van exploitatie-overeenkomsten, alsmede de overige kosten van het gemeentelijk apparaat, voor zover die rechtstreeks aan het in exploitatie brengen van gronden kunnen worden toegerekend;4. de rente van geïnvesteerde kapitalen en overige lasten, verminderd met renteopbrengsten;5. de kosten van tijdelijk beheer van de ondergrond van openbare voorzieningen, zijnde de beheerkosten die ten gevolge van een noodzakelijk actief verwervingsbeleid worden gemaakt en niet dan wel niet geheel door middel van huur- of pachtopbrengsten worden gedekt;6. overige kosten die in beginsel ten laste van de grondexploitatie behoren te worden gebracht, waaronder de bij de gemeente bestendig gebruikelijke omslagfondsen.
Hoofdstuk 2 In exploitatie brengen op initiatief van de gemeente
Artikel 3 Vaststelling bekostigingsbesluit
a. Voordat met het treffen van voorzieningen van openbaar nut in een exploitatiegebiedwordt begonnen, stelt de gemeenteraad een bekostigingsbesluit voor dat exploitatiegebiedvast.b. Het bekostigingsbesluit bevat de volgende wettelijke onderdelen:1. een tekening van het gebied waarvoor het bekostigingsbesluit geldt, waarop is aangeduid welke onroerende zaken gebaat zijn door de aanleg van voorzieningen van openbaar nut;2. een aanduiding van de mate waarin de kosten, verband houdende met het verlenen van medewerking aan het in exploitatie brengen van gronden, op de eigenaren, erfpachters of gerechtigden van of op van de in het vorige lid bedoelde onroerende zaken kunnen worden verhaald;en wordt daarnaast aangevuld met:3. een omschrijving van de van gemeentewege uit te voeren voorzieningen van openbaar nut en daarmee verband houdende werkzaamheden;4. een aankondiging dat de betrokken eigenaren binnen een genoemde termijn een aanbod voor een exploitatie-overeenkomst zullen kunnen ontvangen;5. de bepaling dat, in geval met een exploitant niet tot overeenstemming kan worden gekomen over een exploitatie-overeenkomst, kostenverhaal zal kunnen plaatsvinden door middel van heffing van baatbelasting of enige daarvoor in de plaats komende belasting;6. een begroting van de ten laste en ten gunste van de onroerende zaken in het exploitatiegebied komende kosten en baten, die verband houden met het in exploitatie brengen van grond. De baten bestaan uit:a. subsidies;b. verkoopopbrengsten van gronden;c. bijdragen in de kosten van aanleg van voorzieningen van openbaar nut,hetzij via overeenkomst hetzij via baatbelasting;d. overige bijdragen.Van deze begroting maakt eveneens deel uit de wijze van toerekening van de totale kosten en opbrengsten aan de onroerende zaken in het exploitatiegebied, zoveel mogelijk naar de mate van het profijt dat de onroerende zaken hebben van het samenhangend geheel van voorzieningen van openbaar nut.c. Voor de berekening van de in lid b. sub 6. bedoelde kosten wordt ervan uitgegaan dat hetexploitatiegebied in zijn geheel door de gemeente in exploitatie kan worden gebracht.
d. In het bekostigingsbesluit kan worden bepaald dat de begroting later door degemeenteraad wordt vastgesteld. De begroting kan periodiek worden bijgesteld indienloon- of prijswijzigingen of andere optredende wijzigingen met betrekking tot het inexploitatie brengen van gronden binnen het exploitatiegebied daartoe aanleiding geven.
e. Het bekostigingsbesluit wordt bekend gemaakt op de wijze zoals bedoeld in artikel 139Gemeentewet.
Artikel 4 Wijze van toerekening naar mate van profijt
. Voor de toerekening van het profijt wordt uitgegaan van de gemiddelde kosten per m2 van het kadastrale oppervlak van het exploitatiegebied, te vermenigvuldigen met een factor voor ligging, een factor voor toekomstige bestemming en een factor voor de objectieve gebruiksmogelijkheid van de onroerende zaken waaraan het profijt wordt toegerekend.b. Indien op deze wijze de verschillen in profijt van de van gemeentewege getroffenvoorzieningen van openbaar nut niet voldoende tot uitdrukking komen in de wijze van toerekening, geschiedt de toerekening op basis van een nader door Burgemeester en Wethouders te bepalen grondslag die beter uitdrukking geeft aan de aanwezige verschillen in profijt
Artikel 5 Vaststelling exploitatiebijdrage
a. De exploitant betaalt als bijdrage in de kosten, verband houdende met het verlenen vanmedewerking aan het in exploitatie brengen van gronden, het bedrag dat volgens de in hetbekostigingsbesluit uitgewerkte wijze, rekening houdend met een eventuele periodiekebijstelling, aan zijn onroerende zaak wordt toegerekend, vermeerderd met de kosten op deafstand van de gronden bestemd voor de aanleg en/of aanpassing van voorzieningen vanopenbaar nut vallende en de kosten van kadastrale uitmeting, en verminderd met deinbrengwaarde van de bij de exploitant in eigendom zijnde en voor exploitatie bedoeldegronden en van de gronden die zijn bestemd voor het treffen van voorzieningen van open-baar nut en door exploitant aan de gemeente worden afgestaan.b. De waarde van de in het eerste lid bedoelde grond die door de exploitant is ingebracht,wordt door de gemeente en de exploitant gezamenlijk door middel van taxatie vastgesteld.Indien hierover geen overeenstemming kan worden bereikt, wordt deze waarde vastgestelddoor een commissie van drie deskundigen, van wie één aan te wijzen door de gemeente,één door de exploitant en een derde door de beide reeds aangewezen deskundigen of,indien zij het daarover niet eens kunnen worden, door de ter zake bevoegde kantonrechter.c. Indien de exploitant zelf conform artikel 6, lid c sub 5 voorzieningen van openbaar nutaanlegt, bestaat de exploitatiebijdrage uit de bijdrage, zoals deze op grond van het eerstelid van dit artikel wordt bepaald, verminderd met de kosten van de door exploitant uit tevoeren werkzaamheden, voor zover deze kosten corresponderen met de begroting vankosten zoals bedoeld in artikel 3, lid b, sub 6.
Artikel 6 Inhoud exploitatie-overeenkomst
Het verhaal van kosten verband houdende met het in exploitatie brengen van grondenvindt plaats met inachtneming van de voorgaande artikelen. Van de exploitatie-overee-nkomst wordt een akte opgemaakt die in ieder geval notarieel verleden wordt indien deexploitatie-overeenkomst mede een grondtransactie initieert.b. De gemeenteraad beslist pas tot het aangaan van een exploitatie-overeenkomst nadat eenbekostigingsbesluit is vastgesteld. De gemeenteraad kan delegatie aan het college vanBurgemeester en Wethouders verlenen tot het aangaan van exploitatie-overeenkomsten.c. De exploitatie-overeenkomst bevat bepalingen over:1. de aard, omvang en kwaliteit van de door de gemeente of exploitant aan te leggen voorzieningen van openbaar nut;2. het tijdvak waarbinnen deze voorzieningen worden uitgevoerd;3. de ten laste van de exploitant komende bijdrage alsmede een sluitende waarborg voor tijdige betaling daarvan;4. in voorkomende gevallen de afstand van gronden aan de gemeente, voor zover die gronden zijn bestemd voor de aanleg of aanpassing van voorzieningen van openbaar nut, en in deze gevallen het verrichten van onderzoek naar bodemverontreiniging op kosten van de exploitant;5. in gevallen waarbij de gemeenteraad besluit de gehele of gedeeltelijke uitvoering van de door de gemeente aan te leggen voorzieningen van openbaar nut aan de exploitant op te dragen: de opdracht of aanlegverplichting en sluitende waarborgen voor tijdige en kwalitatief goede uitvoering en voor de nakoming van de financiëleverplichtingen van de exploitant;6. een betalingsregeling;7. in voorkomende gevallen een taakverdeling;8. in voorkomende gevallen een regeling voor gewijzigde omstandigheden, wanprestatie, aansprakelijkheid en faillissement;9. in voorkomende gevallen een verklaring als bedoeld in artikel 10.
Hoofdstuk 3 : In exploitatie brengen op aanvraag van de exploitant
Artikel 7 Indiening aanvraag voor medewerking
a. Een belanghebbende kan bij burgemeester en wethouders een aanvraag indienen voormedewerking aan het in exploitatie brengen van gronden.b. Burgemeester en wethouders verlenen slechts medewerking aan het op aanvraag vanexploitant in bouwexploitatie brengen van gronden krachtens een exploitatie-overeenkomst.c. Bij de aanvraag dient in ieder geval te worden gevoegd:1. een nauwkeurige omschrijving van de in exploitatie te brengen onroerende zaken;2. gegevens, waaruit blijkt dat de belanghebbende de eigendom van of het erfpachtsrecht op de in exploitatie te brengen onroerende zaken heeft verkregen of kan verkrijgen;3. gegevens omtrent de door belanghebbende te treffen (bouw)werkzaamheden;4. gegevens waaruit blijkt dat de belanghebbende financieel in staat is tot exploitatie over te gaan en de benodigde zekerheden te stellen.
d. Ingeval door burgemeester en wethouders een aanvraag voor een bouwvergunning,eventueel in combinatie met een aanvraag voor vrijstelling, wordt ontvangen, waarbij ingeval van verlening van de vrijstelling en/of bouwvergunning van gemeentewegevoorzieningen van openbaar nut moeten worden getroffen, wordt hiervan zo spoedigmogelijk, doch in ieder geval voor de beslissing op de aanvraag mededeling gedaan aan deaanvrager. Daarbij zal een zo nauwkeurig mogelijke raming van de voor rekening van deexploitant komende kosten, verband houdende met het in exploitatie brengen van gronden,worden verstrekt. Tevens zal daarbij aan de aanvrager de gelegenheid worden gegeven tothet indienen van een aanvraag voor medewerking.e. Burgemeester en wethouders reageren op de aanvraag om medewerking, hetzij met eenweigering op grond van artikel 8, hetzij met een aanhouding op grond van artikel 9, hetzijmet de aanbieding van een concept-overeenkomst, binnen 24 weken na de dag waarop deaanvraag is ontvangen. De bepalingen in hoofdstuk 2 van deze verordening zijn vanovereenkomstige toepassing.
Artikel 8 Weigeringsgronden voor een exploitatie-overeenkomst
De medewerking aan het in exploitatie brengen van gronden behoeft onder meer niet te worden verleend indien:a. de in exploitatie te brengen grond is gelegen in een gebied waarvoor geenbestemmingsplan geldt;b. de door de exploitant aangegeven (bouw)werkzaamheden of de daartoe benodigdevoorzieningen van openbaar nut zouden leiden tot strijd met het bestemmingsplan, deWoningwet of strijd met andere wet- of regelgeving;c. het treffen van de voorzieningen, hoewel overeenkomstig een bestemmingsplan,anderszins zou leiden tot strijd met belangen van een doeltreffende uitbreiding vanbebouwing of herinrichting;d. het in bouwexploitatie brengen van grond anderszins zou leiden tot ten laste van degemeente blijvende kosten van voorzieningen van openbaar nut of tot bezwaren ten aanzien van het doeltreffend voorzien in watervoorziening, openbare verlichting, riolering en andere voorzieningen van openbaar nut;e. de exploitant niet bereid of in staat is om sluitende waarborgen te stellen voor tijdige enkwalitatief goede uitvoering cq. nakoming van zijn feitelijke en de financiële verplichtingen;f. exploitant geen afstand wil doen van gronden ten behoeve van aanleg van voorzieningenvan openbaar nut;g. exploitant de ondergrond van voorzieningen van openbaar nut niet wil onderzoeken op deaanwezigheid van bodemverontreiniging dan wei de bodem niet wil saneren wanneer datnoodzakelijk is;h. de exploitant niet bereid is de voorzieningen van openbaar nut door de gemeente te latenaanleggen.
De reactie op een aanvraag kan worden aangehouden:a. indien de procedure tot goedkeuring of herziening van het bestemmingsplan dat vantoepassing is nog niet is afgerond, tot vier weken na het onherroepelijk worden van dat be-stemmingsplan of de herziening daarvan;b. ingeval voorzienbaar is dat de in artikel 8 genoemde belemmeringen op korte termijn zullenkunnen worden weggenomen, tot vier weken nadat deze belemmeringen zijnweggenomen.
Hoofdstuk 4 Relatie gronduitgifte en andere kostenverhaalsinstrumenten
Artikel 10 Relatie baatbelasting
In een gebied waarvoor een bekostigingsbesluit is genomen, zal, indien de exploitant een exploitatie-overeenkomst aangaat, in de overeenkomst worden bepaald dat, met betrekking tot de uitvoering van de in deze overeenkomst genoemde voorzieningen van openbaar nut, geen aanvullend kostenverhaal op basis van baatbelasting ten laste van de betreffende onroerende zaak zal plaatsvinden
Artikel 11 Voorzieningen van ondergeschikt belang
De artikelen 3, 5 en 6 lid a en b van deze verordening zijn niet van toepassing voor voorzieningen van openbaar nut van ondergeschikt belang, zoals een uitweg op de openbare weg of een aansluiting op het openbare riool. In dergelijke gevallen besluit de gemeenteraad onder welke voorwaarden deze voorzieningen van openbaar nut door of met medewerking van de gemeente zullen worden aangelegd.
Hoofdstuk 5 Overgangs- en slotbepalingen
Artikel 12 Overgangsbepalingen
Ten aanzien van exploitatiegebieden waarvoor geldt dat op het moment van inwerkingtreding van deze verordening een bekostingsbesluit is genomen, een exploitatie-overeenkomst is afgesloten of de voorzieningen van openbaar nut reeds in uitvoering zijn, vinden de bepalingen van deze verordening voor dat exploitatiegebied, voor zover nodig, op een aan die situatie aangepaste wijze toepassing. In ieder geval stelt de gemeenteraad een begroting van kosten en opbrengsten als bedoeld in artikel 3, lid b sub 6, vast, en wordt deze begroting bekend gemaakt zoals bedoeld in artikel 139 van de Gemeentewet.
Deze verordening treedt in werking op de dag, volgende op de dag waarop de bekendmaking van de verordening heeft plaatsgevonden.
Op dat zelfde tijdstip vervalt de "Exploitatieverordening 1970", vastgesteld bij besluit van de Raad van 27 oktober 1970. De^verordening wordt bekend gemaakt nadat Gedeputeerde Staten de verordening hebben goedgekeurd.
1 TOELICHTING OP DE 'EXPLOITATIEVERORDENING TERSCHELLING 2000'
In het kader van de gemeentelijke grondpolitiek zullen regels moeten worden gesteld inzake het verhaal van kosten van de aanleg van voorzieningen van openbaar nut. Het kostenverhaal van de aanleg van deze voorzieningen kan op drie verschillende wijzen plaatsvinden.
Allereerst, en dat verdient de voorkeur, kan dat via de gronduitgifte. In dat geval worden de kosten doorberekend in de uitgifteprijs. Er is dan sprake van actieve grondpolitiek: de gemeente koopt grond, maakt deze bouwrijp en geeft weer uit.Het kan echter zijn dat de gemeente geen eigenaar is van de te exploiteren grond en deze ook niet kan verwerven, bij voorbeeld omdat de eigenaar zelf bereid en in staat is de toekomstige bestemming te realiseren. In dat geval is de tweede mogelijkheid aan de orde, kostenverhaal via een exploitatiebijdrage die wordt vastgelegd in een exploitatie-overeenkomst. Krachtens artikel 42 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening moet elke exploitatie-overeenkomst in overeenstemming zijn met hetgeen daartoe is vastgelegd in de gemeentelijke exploitatieverordening.De derde mogelijkheid om kostenverhaal van voorzieningen van openbaar nut te plegen is via baatbelasting op grond van artikel 222 van de Gemeentewet.Met name met het oog op de tweede wijze van kostenverhaal, maar ook ziende op de derde wijze, worden in de 'Exploitatieverordening Terschelling 2000' regels gesteld. Deze verordening voldoet aan de eisen die door artikel 222 GemW, artikel 42 WRO en de AWB worden gesteld.Uit de jurisprudentie blijkt, dat een exploitatieverordening moet worden gezien als een stelsel van algemene voorwaarden behorende bij een exploitatie-overeenkomst. In de verordening zijn echter ook aanwijzingen opgenomen die noodzakelijk zijn om de mogelijkheid van heffing van baatbelasting te waarborgen, met name gaat het daarbij om de vorm van het bekostigingsbesluit.In de exploitatieverordening zijn de volgende uitgangspunten verwerkt:1. Duidelijkheid omtrent de voorzieningen van openbaar nut waarvan de kosten worden verhaald, waarbij met name met het milieu-aspect rekening is gehouden.2. Indien binnen een bestemmingsplan niet alle gronden door de gemeente kunnen worden verworven, moet het verhaal van de kosten van aanleg van voorzieningen van openbaar nut op andere wijze worden zeker gesteld. Alle betrokkenen hebben er recht op vooraf te weten op welke wijze de gemeente dat zal doen.Daartoe wordt overeenkomstig het bepaalde in artikel 222 van de Gemeentewet, zoals dat sinds 1 januari 1995 geldt, een bekostigingsbesluit genomen, voordat wordt gestart met de aanleg van de te bekostigen voorzieningen. Indien niet tijdig een bekostigingsbesluit is genomen, kan geen baatbelasting worden opgelegd. Het kostenverhaalsbesluit bevat naast de wettelijke eisen ook enkele beleidsmatige elementen. Met name wordt daarin aangegeven hoe de relatie ligt tussen kostenverhaal op basis van de exploitatieverordening en op basis van baatbelasting. In de verordening is daartoe de systematiek van baattoerekening aangepast op en gerelateerd aan de fiscale verhaalsmethode.3. Een exploitatie-overeenkomst kan, in tegenstelling tot hetgeen in de oude verordening hetgeval was, nu ook op initiatief van de gemeente worden gesloten. Vanwege het onder 2.genoemde beleidsmatige uitgangspunt zal het ook veelal de gemeente zijn die het initiatiefneemt. Uiteraard kan een exploitatie-overeenkomst ook worden gesloten op aanvraag vande exploitant.De exploitatieverordening is opgebouwd uit 14 artikelen:
In artikel 1 worden allereerst de begripsbepalingen gegeven en wordt verder aangegeven welke werken tenminste worden beschouwd als voorzieningen van openbaar nut in de zin van deze verordening.De verordening is alleen van toepassing, als medewerking wordt verleend aan het in exploitatie brengen van gronden die niet in eigendom zijn van de gemeente. De daartoe opgenomen definitie strookt met de terminologie die ook de wetgever hanteert in artikel 222 GemW. Onder deze definitie vallen ook gebouwde onroerende zaken. In tegenstelling tot de oude verordening wordt de aanleg van rioolwaterzuiveringsinstallatie niet meer beschouwd als een voorziening van openbaar nut. Dat is uitdrukkelijk wel het geval met de milieutechnische en ecologische maatregelen die ten behoeve van het plan moeten worden genomen.
In artikel 2 wordt aangegeven wat wordt begrepen onder de kosten van in exploitatie brengen. Dat betreft zowel de kosten van voorzieningen binnen als van voorzieningen buiten het plan. De laatste worden wel aangeduid als kosten van bovenwijkse voorzieningen. Indien dat wenselijk wordt geacht, kunnen de kosten voor bovenwijkse voorzieningen worden doorberekend via een fondsopslag, maar dat vereist wel een beleidsmatige onderbouwing daarvan, alsmede een consequente toepassing van dat beleid. Dat houdt in dat de opslag ook wordt toegepast binnen exploitaties van gebieden waarin alle grond in handen van de gemeente is. De beleidsmatige onderbouwing kan plaatsvinden bij de vaststelling van het structuurplan of op basis van een afzonderlijke beleidsnota, liefst vastgesteld overeenkomstig de regels in de toekomstige derde tranche van de AWB, dat wil zeggen algemeen kenbaar en goed onderbouwd. In principe legt de gemeente de openbare voorzieningen zelf aan. In deze bepaling is ook een garantie opgenomen voor de kwaliteit en de financiële borging ingeval de exploitant zelf de openbare voorzieningen aanlegt. Overigens ontbreekt dit laatste element in de modelverordening van de VNG, maar wordt dat wel in andere modellen gehanteerd. In de praktijk is gebleken, dan deze bepaling een goed bruikbaar extra instrument biedt.In artikel 3 is bepaald dat de gemeente een bekostigingsbesluit zal vaststellen voor het betreffende gebied. Dat is noodzakelijk, omdat pas in de loop van het ontwikkelingsproces van een bestemmingsplan duidelijk wordt in hoeverre de grond door de gemeente kan worden verworven en in hoeverre met particuliere eigenaren tot overeenstemming rond een exploitatie-overeenkomst kan worden gekomen. Zonder bekostigingsbesluit, genomen voordat de eerste feitelijke handelingen voor de aanleg plaatsvinden, kan geen baatbelasting worden geheven volgens artikel 222 Gemeentewet.Het is van het uiterste belang dat binnen de grenzen van de bijbehorende tekening alle in de toekomst gebate percelen zijn betrokken. Is het gebied te groot, dan kan dat bij het maken van een baatbelastingverordening worden gecorrigeerd. Het gebaat zijn wordt vastgesteld op de in een eventueel te maken baatbelastingverordening vast te stellen peildatum.Ter vergroting van de rechtszekerheid wordt het bekostigingsbesluit voorzien van enkele elementen die niet door de wet worden geëist, zoals enkele beleidsaanwijzingen, een aanduiding van de voorzieningen die zullen worden getroffen en een kostenbegroting, die periodiek kan worden bijgesteld. De toerekening van kosten aan gebate percelen vindt plaats overeenkomstig de begroting van kosten en opbrengsten en naar mate van de baat die een perceel geniet van de aan te leggen voorzieningen.
Verder wordt het beleid van de gemeente bij het nemen van het bekostigingsbesluit vastgelegd: allereerst trachten zelf te verwerven, in gevallen waarin dat niet lukt trachten exploitatieovereenkomsten tot stand te brengen en tenslotte, als er percelen overblijven die wel gebaat zijn door de voorzieningen, maar anders geen bijdrage zouden leveren in de kosten, het opleggen van baatbelasting.In de loop van het ontwikkelingsproces van het plan zal duidelijk worden of er na gereedkoming van de aanleg van de voorzieningen van openbaar nut een baatbelastingverordening moet worden vastgesteld. Daarvoor is twee jaar de tijd vanaf de datum van gereedkomen van de voorzieningen.In artikel 4 is aangegeven met welke eenheid wordt gerekend om te komen tot een verantwoorde omslag van de baat over de gebate percelen. Die rekeneenheid is een omslag naar m2, gecorrigeerd naar ligging, toekomstige bestemming en objectieve gebruiksmogelijkheid. In geval er op deze wijze geen billijke omslag kan worden vastgesteld biedt de bepaling de mogelijkheid om dat op andere wijze te doen.In artikel 5 is de berekeningswijze aangegeven van de exploitatiebijdrage die de exploitant krachtens de exploitatie-overeenkomst zal moeten betalen. In geval strijd ontstaat over de toepassing van deze aanwijzing kan een commissie van deskundigen uitkomst bieden. Een bijzondere regeling is van toepassing voor het geval de exploitant zelf de voorzieningen aanlegt.De in artikel 6 ten tonele gevoerde exploitatie-overeenkomst berust uiteraard op wilsovereenstemming. Noch de exploitant, noch de gemeente kan worden gedwongen om een dergelijke overeenkomst te sluiten. Komt een overeenkomst tot stand, dan dient die in overeenstemming te zijn met de exploitatieverordening en de daartoe met name gegeven elementen te bevatten.Artikel 7 bevat de voorwaarden waaraan een exploitant moet voldoen die zelf een aanvraag indient tot het sluiten van een exploitatie-overeenkomst.In de oude verordening was een aanvraag een bestaansvoorwaarde voor het sluiten van een exploitatie-overeenkomst. In de praktijk werden overeenkomsten gesloten zonder dat een dergelijke aanvraag aanwezig was, hetgeen aanleiding gegeven heeft tot veel jurisprudentie, waarbij overwegend de gemeenten in het ongelijk werden gesteld. In de nieuwe verordening is de aanvraag geen noodzaak meer.
De weigeringsgronden staan in artikel 8, maar zijn niet uitputtend aangegeven. De rechtszekerheid vereist echter bij weigering een goede motivatie. De weigeringsgronden moeten worden gezien als een ondersteuning bij die motiveringseis. Als medewerking aan het sluiten van een exploitatieovereenkomst wordt geweigerd, kan ook geen medewerking worden verleend aan het treffen van voorzieningen van openbaar nut binnen het eigendomsgebied van de exploitant.
Artikel 9 geeft nog twee mogelijkheden om de beslissing aan te houden.
In artikel 10 wordt voldaan aan de eis van de wet, dat geen baatbelasting mag worden geheven, als er sprake is van kostenverhaal op andere wijze, via de gronduitgifte of een exploitatieovereenkomst. Een betrokkene kan dus nooit twee keer een bijdrage betalen.In artikel 11 staat een afwijkingsmogelijkheid voor gevallen waarin sprake is van de aanleg van voorzieningen van ondergeschikt belang.