Besluit van de burgemeester van de gemeente Lelystad houdende regels inzake de handhaving horeca en openbare inrichtingen (Handhavingsbeleid horeca- en openbare inrichtingen Gemeente Lelystad 2020)

Het handhavingsbeleid horeca- en openbare inrichtingen (hierna: handhavingsbeleid) sluit aan bij de visie van de landelijke handhavingsstrategie. Het doel van deze strategie is: “Uitvoering geven aan de beginselplicht tot handhaven, passend interveniëren bij iedere bevinding, in vergelijkbare situaties vergelijkbare keuzes maken en interventies op vergelijkbare wijze toepassen, landsbreed door het bestuurlijk bevoegd gezag de omgevingsdiensten, landelijke inspecties, politie en het OM”.

Alhoewel deze strategie is ontwikkeld vanuit milieurecht, met oog voor het bredere omgevingsrecht, is deze ook breder toepasbaar dan alleen op voornoemde gebieden.

De wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd hangt ook samen met hetgeen in de volgende plannen is opgenomen.

• •

  Het preventie- en handhavingsplan alcohol van de gemeente Lelystad

• Dit plan is gebaseerd op een integrale beleidsvisie waarbij preventie- en handhavingsmaatregelen ingezet kunnen worden bij de aanpak van alcoholgebruik onder jongeren.

• •

  Het integrale handhavingsbeleid van de gemeente Lelystad

• In dit strategische beleid wordt beschreven hoe de gemeente de komende jaren omgaat met haar handhavingstaken.

• •

  Het beleidsplan Vergunningen, Toezicht en Handhaving fysieke leefomgeving

• Dit beleidsplan vloeit voort uit de verplichting die in de Wet Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (wet VTH) is opgenomen met betrekking tot vergunningen, toezicht en handhaving. Het VTH beleid betreft een strategisch kader en beschrijft de visie op vergunningverlening, toezicht en handhaving voor taken in de fysieke leefomgeving. Daarnaast wordt aangegeven hoe integrale vergunningverlening en handhaving op een efficiënte en gestructureerde procesgerichte wijze vorm wordt gegeven en verder wordt de daarvoor benodigde capaciteit en middelen benoemd.

• •

  Het VTHUP

• Het VTHUP is het uitvoeringsplan van het hiervoor genoemde beleidsplan VTH. Hierin wordt beschreven hoe de gemeente Lelystad invulling geeft aan het toezicht en de handhaving op het gebied van de fysieke leefomgeving. Alle toezichts- en handhavingstaken worden beschreven en vervolgens afgezet tegen de voor uitvoering van de verschillende opgaven beschikbare formatieve capaciteit.

Het handhavingsbeleid bestaat uit de volgende hoofdstukken:

• 1.

  Algemeen

• 2.

  Stappenplan voor overtredingen

• 3.

  Handhavingsbeleid Drank- en Horecawet

• 4.

  Handhavingsbeleid horeca bepalingen APV

Het doel van het handhavingsbeleid is een goede naleving van de Drank- en Horecawet en van de horecagerelateerde bepalingen van de APV te bewerkstelligen. Het beleid beoogt eenduidig en consequent op te treden tegen overtredingen van horecaregelgeving. Ook wordt op grond van dit beleid handhavend opgetreden tegen horecabedrijven waar zich strafbare feiten en/of openbare ordeverstoringen voordoen. Toezicht en handhaving vinden plaats uit zowel een gezondheids- als een openbare orde en veiligheidsperspectief.

Toezicht en handhaving zijn belangrijke instrumenten om naleving te bevorderen. Daarnaast worden horecaondernemers en paracommerciële horeca gestimuleerd om de naleving van de Drank- en Horecawet en/of de APV te verbeteren. Een goed handhavingsbeleid geeft voor alle partijen (bewoners, horecaondernemers, paracommerciële horeca, toezichthouders, politie en handhavers) duidelijkheid op welke wijze er handhavend wordt opgetreden bij overtreding van de geldende voorschriften. Naast handhaving wordt ook ingezet op voorlichting en preventie overeenkomstig het preventie- en handhavingsplan alcohol.

Het handhavingsbeleid richt zich op de overtredingen van de regels in de Drank- en Horecawet en de Algemene Plaatselijke verordening (APV) met betrekking tot de horecagerelateerde bepalingen, zoals de bepalingen van de exploitatievergunning en van de sluitingstijden. Andere overtredingen dan die van voornoemde regelgeving die in de horeca plaats kunnen vinden, zoals die op grond van de Opiumwet, het Wetboek van Strafrecht, de Wet Milieubeheer (geluid) en de overige bepalingen van de APV hebben een eigen vervolgings- en sanctioneringsbeleid en worden in dit beleid niet meegenomen.

• •

  Drank- en Horecawet

• In de Drank- en Horecawet is bepaald aan welke regels een horecabedrijf of paracommerciële instelling moet voldoen. Ook wordt in deze wet geregeld dat het voor personen onder de 18 jaar verboden is om alcohol bij zich te hebben of voor consumptie gereed te hebben. Ook mag aan personen onder de 18 jaar geen alcohol worden verstrekt. Verder zijn er bepalingen van strafrechtelijke aard opgenomen en is de mogelijkheid van het opleggen van een bestuurlijke boete in een Algemene Maatregel van Bestuur Drank- en Horecawet geregeld.

• •

  Algemene wet bestuursrecht

• Het opleggen van bestuursrechtelijke sancties zijn besluiten in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De Awb is van toepassing op deze besluiten en de voorbereiding daarvan.

•  

• •

  Algemene Plaatselijke Verordening

• In de APV zijn de bepalingen opgenomen met betrekking tot de horeca exploitatievergunning, de sluitingstijden van de horeca, happy hours en de schenktijden van paracommerciële instellingen. Ook zijn bepalingen opgenomen waarbij het mogelijk is om openbare inrichtingen (tijdelijk) te sluiten bij verstoring van de openbare orde en/of verstoring van het woon- en leefklimaat. Dit geldt ook voor openbare inrichtingen die vrijgesteld zijn van een exploitatievergunning.

•  

• •

  Bestemmingsplannen

• Hierin is aangegeven waar welke soort horeca is toegestaan.

•  

• •

  Gebruik van de openbare ruimte: nadere regels terrassen.

• In deze nadere regels staan de voorwaarden vermeld voor het plaatsen en gebruiken van een terras bij een horecabedrijf.

•  

• •

  Nadere regels evenementen.

• In de nadere regels evenementen zijn voorschriften voor horecaondernemers opgenomen met betrekking tot bijzondere evenementen, zoals Koningsdag.

Daarnaast hebben we ook te maken met het convenant Veilig uitgaan. De doelstelling is dat iedere partner zich sterk maakt voor een veilig uitgaansklimaat in Lelystad en daarmee overlast en geweld als gevolg van het uitgaansleven (bij voorkeur preventief) wordt beperkt. De betrokken partners zijn: gemeente Lelystad, politie district Flevoland, het Openbaar Ministerie en de georganiseerde horeca (KHNaL). Allen onderkennen hun verantwoordelijkheid om het veilige uitgaan te bevorderen.

Gemeente Lelystad en de politie werken nauw samen waar het gaat om de naleving van de regels en de aanpak van incidenten in het uitgaansleven. De vergunningverlening en de handhaving van de vergunningvoorschriften ligt bij de gemeente. Ook kan de gemeente optreden bij horecabedrijven van waaruit de openbare orde wordt verstoord. De strafrechtelijke handhaving van onder andere geweldpleging en andere openbare orde verstoringen, ligt bij de politie. Tevens is de politie gericht op het opsporen van strafbare feiten. Beide partijen hebben zowel een repressieve als preventieve rol waar het gaat om veilig uitgaan.

Het handhavingsbeleid is er op gericht overtredingen op te heffen en herhaling te voorkomen. De uitgangspunten van de Landelijke Handhavingsstrategie dienen hierbij als basis. Deze zijn gericht op:

• 1.

  basis van geldende wet- en regelgeving consequent en vasthoudend handelen;

• 2.

  het wegen van de ernst van de bevinding, het gedrag van de betrokkene en de feiten en omstandigheden van de situatie;

• 3.

  de beginselplicht tot handhaven;

• 4.

  een passende en eenduidige interventie bij iedere bevinding;

• 5.

  basis van een bestuurlijk vastgesteld handhavingsbeleid toezicht houden.

Verder wordt bij het beoordelen van een overtreding en het bepalen van de juiste interventie rekening gehouden met:

• •

  de mogelijke gevolgen van die overtreding;

• •

  de omstandigheden waaronder die overtreding is begaan;

• •

  het gedrag van de overtreder. Het gaat hierbij om gedragingen die nagelaten worden of worden gedaan om naleving van het wettelijk voorschrift mogelijk te maken;

• •

  de voorgeschiedenis;

• •

  het subsidiariteits- en proportionaliteitsbeginsel. De interventie moet worden toegepast die het minst ingrijpend en het best passend is om het gestelde doel te bereiken.

Bij samenloop van overtredingen van verschillende vergunningen of ontheffingen wordt integraal gehandhaafd en voor de bepaling van de te treffen maatregel wordt uitgegaan van de zwaarste overtreding.

Als een ondernemer binnen een periode van twee jaar hetzelfde wettelijke voorschrift, wordt deze overtreding opgevat als een herhaalde overtreding. Als een ondernemer handelt op een wijze die naar het oordeel van de burgemeester in het belang van de openbare orde en veiligheid niet getolereerd kan worden, wordt deze overtreding eveneens opgevat als een herhaalde overtreding.

Conform het Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet wordt bij een tweede overtreding van hetzelfde artikel binnen één jaar het boetebedrag met 50% verhoogd. Bij een derde of meerdere oplegging van een bestuurlijke boete wordt het boetebedrag verhoogd met 100%.

In het belang van de openbare orde en veiligheid of om andere zwaarwichtige redenen kan de burgemeester, ingevolge artikel 4:84 van de Algemene wet bestuursrecht, gemotiveerd afwijken van de bepalingen in dit handhavingsbeleid. Naast een lichtere maatregel kan ook besloten worden tot een zwaardere maatregel. Als bijvoorbeeld blijkt dat een last onder dwangsom niet effectief blijkt, kan er een last onder bestuursdwang worden opgelegd.

In beginsel wordt het bestuursrecht toegepast tenzij wettelijke bepalingen aangeven dat het strafrecht moet worden toegepast of bestuursrechtelijke handhaving niet mogelijk is. Indien dit het geval is wordt het strafrecht toegepast. Afhankelijk van de zwaarte van de overtreding kan een bestuursrechtelijke én een strafrechtelijke maatregel worden opgelegd.

Jaarlijks wordt het VTHUP geëvalueerd. Tevens worden daarbij de doelstellingen en de effectiviteit van het handhavingsbeleid meegenomen. Naar aanleiding van de evaluatie vindt er terugkoppeling plaats met betrokken partijen.

Uitgangspunt van het handhavingsbeleid bij de categorie overtredingen, zoals genoemd in hoofdstuk 2, is het hanteren van de last onder dwangsom. Alle wettelijke verbodsbepalingen van de Drank- en Horecawet vallen onder deze noemer voor zover deze niet genoemd worden in de hoofdstukken bestuurlijke boete DHW (hoofdstuk 3.2), ernstige overtreding DHW (hoofdstuk 3.3) en overige overtredingen DHW (hoofdstuk 3.4)

Als na een tweede overtreding de wettelijke voorschriften nog niet worden nageleefd van de dwangsomprocedure, wordt de overtreding als structureel aangemerkt en wordt er een andere maatregel ingezet om naleving van de regels te bevorderen. Als eerste vervolgmaatregel wordt de vergunning geschorst voor twee weken op grond van artikel 32 van de Drank- en Horecawet. Bij een volgende overtreding binnen twee jaar na de vorige overtreding volgt een schorsing van de vergunning van 4 weken. Als dit nog steeds geen effect heeft volgt intrekking van de vergunning voor onbepaalde tijd.

Bij het doorlopen van de dwangsomprocedure, wordt uitgegaan van de hoogtes zoals die zijn vastgelegd in het dwangsommenbeleid zoals bijgevoegd in bijlage I.

De bestuurlijke boete kan door de burgemeester rechtstreeks worden opgelegd. In het Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet staat voor welke overtredingen een boete kan worden opgelegd en welke boetebedrag van toepassing is. In Lelystad wordt de bestuurlijke boete beperkt ingezet. Enerzijds omdat met het opstellen van een boeterapport relatief veel administratieve werkzaamheden zijn gemoeid. Anderzijds wordt met het opleggen van een bestuurlijke boete ten aanzien van een aantal overtredingen de nadruk gelegd op een lik op stuk beleid. Tegen deze overtredingen moet direct bestraffend worden opgetreden. Tegen deze overtredingen wordt daarnaast ook een herstelsanctie opgelegd.

Overtredingen waartegen wordt opgetreden met een bestuurlijke boete zijn:

• •

  Artikel 3 van de Drank- en Horecawet (uitoefenen van een horecabedrijf of slijterij zonder een vergunning). Tegen deze overtreding wordt ook een last onder bestuursdwang opgelegd (zie hoofdstuk 3.4).

• •

  Artikel 20, lid 1, van de Drank- en Horecawet (verstrekken en weder verstrekken van alcoholhoudende drank aan personen < 18 jaar).

• •

  Artikel 24, lid 1 en 2, van de Drank- en Horecawet (geen leidinggevende aanwezig in horecabedrijf of slijterij).

In bijlage II zijn ook de hoogtes van de bestuurlijke boetes opgenomen zoals deze zijn vastgelegd in het Besluit Bestuurlijke boete Drank- en Horecawet. Als de bedragen in dit Besluit veranderen wordt uitgegaan van deze gewijzigde bedragen.

Als sprake is van een ernstige overtreding moet snel worden ingegrepen zodat direct een einde wordt gemaakt aan de overtreding. Bij een dergelijke overtreding is er sprake van een dusdanige verstoring van de openbare orde en/of het woon- en leefklimaat en/of risico voor de veiligheid, de volksgezondheid of zedelijkheid, dat het ongewenst is dat het horecabedrijf langer geopend blijft.

Hiervan is in ieder geval sprake bij situaties die zich voordoen zoals bepaald in artikel 31, lid 1, van de Drank- en Horecawet. In deze bepaling zijn de verplichte intrekkingsgronden opgenomen. Met andere woorden als sprake is van deze situaties moet een vergunning worden ingetrokken. Ook moet direct worden opgetreden als een horeca- of slijtersbedrijf, het horeca- of slijtersbedrijf uitoefent zonder een vergunning.

Als sprake is van een ernstige verstoring van de openbare orde, zoals bedoeld in artikel 31, lid 1, onder c, van de Drank- en Horecawet, wordt afhankelijk van de zwaarte van het incident, de drank- en horecavergunning ingetrokken en/of het horecabedrijf gesloten op grond van artikel 2:30 van de APV voor een bepaalde periode. Met het intrekken van een horecavergunning wordt er formeel alleen bewerkstelligd dat er geen alcoholhoudende drank meer verstrekt mag worden of aanwezig mag zijn. Verder mogen er ook geen alcoholvrije dranken en etenswaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt in de inrichting omdat er geen exploitatievergunning wordt verleend bij bedrijven met een drank- en horecavergunning. Bedrijven met een drank- en horecavergunning op grond van de Drank- en Horecawet zijn namelijk vrijgesteld van de exploitatievergunningplicht. Om uit te sluiten dat de ondernemer zijn bedrijf anderszins open houdt (b.v. door afhaalgerechten te verkopen) wordt het bedrijf als sprake is van een ernstige verstoring van de openbare orde, gesloten op grond van de APV. Het vorenstaande houdt ook in dat de ondernemer na de formele sluitingsperiode zijn bedrijf gesloten moet houden. Naast de sluitingsbepaling van de APV kan een horecabedrijf ook worden gesloten op grond van de Opiumwet, ingeval er sprake is van drugshandel.

Het verwijtbaar handelen door een ondernemer wordt bij het bepalen van de sluitingsduur aangemerkt als een verzwarende omstandigheid waarop een horecabedrijf langer gesloten kan worden. Dit geldt ook wanneer een ondernemer regelmatig de regels overtreedt en zich door de getroffen maatregelen niet laat leiden om zijn bedrijfsvoering dusdanig aan te passen dat hij overtredingen of incidenten in de toekomst voorkomt.

Voor de overtredingen van de wettelijke voorschriften in deze categorie is een ander regime van toepassing dan bij de hierboven genoemde categorieën.

Dit heeft te maken met de vereisten van de wettelijke voorschriften.

Het gaat hierbij om artikel 19a en artikel 31, lid 3, onder a, van de Drank- en Horecawet.

Artikel 19a Drank- en Horecawet

Volgens artikel 19a van de Drank- en Horecawet heeft de burgemeester de bevoegdheid om een last onder bestuursdwang op te leggen als een daarin genoemd bedrijf (o.a. supermarkt en snackbar) drie keer binnen twaalf maanden de bepaling heeft overtreden door alcoholhoudende drank te verkopen aan personen <18 jaar. De bestuursdwang houdt in dat de verkoop van zwak alcoholhoudende drank voor maximaal 12 weken niet toegestaan is.

In de lijn van de aanpak van de overtreding van artikel 20, lid 1, van de Drank- en Horecawet, wordt de verkoop van zwak alcoholhoudende drank voor 14 dagen ontzegt na constatering van drie overtredingen binnen 12 maanden van verkoop van alcoholhoudende drank aan personen < 18 jaar.

Artikel 31, lid 3, onder a, Drank- en Horecawet

Op grond van artikel 31, lid 3, onder a, kan een vergunning worden ingetrokken als er sprake is van ernstig gevaar zoals bedoeld in artikel 3 van de wet BIBOB.

Om te bepalen of sprake is van ernstig gevaar moet worden voldaan aan de vereisten van artikel 3 van de Wet BIBOB. Dit kan aan de hand van de informatie worden bepaald van het eigen onderzoek, maar voor de meeste gevallen zal een ernstig gevaar moeten blijken uit een advies van het landelijk bureau BIBOB (LBB). Een LBB advies is echter niet bindend. Het bevoegde bestuursorgaan moet zich er zelf van vergewissen dat het onderzoek op een zorgvuldige wijze heeft plaatsgevonden. Ook moet dan worden afgewogen of het vastgestelde gevaar zo zwaarwegend is om de vergunning in te trekken of dat bijvoorbeeld nadere voorschriften aan de vergunning verbonden moeten worden.

In de afdelingen 8 en 8a van de APV zijn regels opgenomen met betrekking tot het exploiteren van een openbare inrichting. Tot de definitie van dit begrip vallen veel horecagerelateerde bedrijven, zoals lunchrooms, koffie- en theehuizen en sisha lounges. Als deze bedrijven niet beschikken over een drank- en horecavergunning, moeten zij beschikken over een exploitatievergunning ingevolge artikel 2:28 van de APV. Ook is in de APV aangegeven welke openbare inrichtingen vrijgesteld zijn van een vergunningplicht. Verder zijn regels opgenomen over de sluitingstijden, paracommerciële inrichtingen en happy hours.

Zoals ook in hoofdstuk 3.1 is opgemerkt is het uitgangspunt van het handhavingsbeleid bij de categorie overtredingen, zoals genoemd in hoofdstuk 2, het hanteren van de last onder dwangsom. Ook de bepalingen van afdeling 8 en 8a van de APV vallen onder deze noemer voor zover deze niet genoemd worden in het hoofdstuk ernstige overtreding APV (hoofdstuk 4.2).

Als na een tweede geconstateerde overtreding, de bepalingen van de APV nog niet worden nageleefd, wordt de overtreding als structureel aangemerkt en wordt er een andere maatregel ingezet om naleving van de regels te bevorderen. Als vervolgmaatregel worden de volgende opties in volgorde nagegaan:

• •

  kan de vergunning of ontheffing tijdelijk worden ingetrokken op grond van artikel 2:28D van de APV;

• •

  kan de openbare inrichting beperkt worden in de openingsuren;

• •

  kan de openbare inrichting tijdelijk worden gesloten op grond van artikel 2:30 van de APV.

Behoren deze opties niet tot de mogelijkheden wordt een procedure in gang gezet tot intrekking van de vergunning of ontheffing op grond van artikel 1:6 van de APV.

Bij het doorlopen van de dwangsomprocedure, wordt uitgegaan van de hoogtes zoals die zijn vastgelegd in het dwangsommenbeleid zoals bijgevoegd in bijlage II.

Als sprake is van een ernstige overtreding dient snel te worden ingegrepen zodat direct een einde wordt gemaakt aan de overtreding. Bij een dergelijke overtreding is er sprake van een dusdanige verstoring van de openbare orde en/of het woon- en leefklimaat en/of risico voor de veiligheid, de volksgezondheid of zedelijkheid, dat het ongewenst is dat het horecabedrijf langer geopend blijft.

Hiervan is in ieder geval sprake als een openbare inrichting wordt uitgeoefend zonder een vergunning.

Als sprake is van een ernstige verstoring van de openbare orde, zoals bedoeld in artikel 2:28D, lid 2, onder d, van de APV wordt, naast het intrekken van de vergunning, een openbare inrichting ook tijdelijk gesloten op grond van artikel 2:30 van de APV voor een bepaalde periode. Immers, met het intrekken van een exploitatievergunning wordt er formeel alleen bewerkstelligd dat de activiteiten waarvoor de vergunning verleend is, gestaakt moeten worden. Dit betekent dat bijvoorbeeld het bedrijf wel voortgezet kan worden met activiteiten die in de APV vrijgesteld zijn. Dat is niet de bedoeling.

Openbare inrichtingen die in de APV vrijgesteld zijn van een exploitatievergunning worden, als zich in of vanuit deze inrichting feiten of omstandigheden hebben voorgedaan, die de vrees wettigen dat het geopend blijven van deze openbare inrichting gevaar oplevert voor de openbare orde, veiligheid, zedelijkheid of gezondheid, gesloten op grond van artikel 2:30 van de APV.

Naast de sluitingsbepaling van de APV kan een openbare inrichting ook worden gesloten op grond van de Opiumwet, ingeval er sprake is van drugshandel.

Het verwijtbaar handelen door een ondernemer wordt bij het bepalen van de sluitingsduur aangemerkt als een verzwarende omstandigheid waarop een openbare inrichting langer gesloten kan worden. Dit geldt ook wanneer een ondernemer regelmatig de regels overtreedt en zich door de getroffen maatregelen niet laat leiden om zijn bedrijfsvoering dusdanig aan te passen dat hij overtredingen of incidenten in de toekomst voorkomt.