| Organisatie | De Fryske Marren |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Beleidsplan mantelzorg 2021 – 2025 |
| Citeertitel | Beleidsplan mantelzorg 2021 – 2025 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
| Eigen onderwerp |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-12-2021 | nieuwe regeling | 30-06-2021 | 2021/068 |
Mantelzorgers bieden hulp en ondersteuning aan familie of bekenden die hulpbehoevend zijn. Gemeente De Fryske Marren hecht veel waarde aan de inwoners die mantelzorger zijn. Zij zijn onmisbaar voor hun omgeving én voor de samenleving. Mantelzorg verlenen kan veel van iemand vragen, zowel fysiek als emotioneel. Het kan de mantelzorger helpen om hierin ondersteuning te krijgen. Veel mantelzorgers zijn ook trots op de mantelzorg die zij verlenen. Op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015 is de gemeente verantwoordelijk om invulling te geven aan de ondersteuning, erkenning en waardering van mantelzorgers. Dit is uitgewerkt in het Wmo beleidsplan 2017-2020 en daarbij horende Wmo-uitvoeringsprogramma 2019 – 2020 van gemeente De Fryske Marren.
De Wmo is het uitgangspunt voor de mantelzorgondersteuning.
Goede ondersteuning draagt bij aan het vergroten van de zelfredzaamheid van de mantelzorger. Met het opstellen van mantelzorgbeleid wordt in beeld gebracht hoe de gewenste toekomst voor mantelzorgers en mantelzorgondersteuning in De Fryske Marren eruitziet.
1.1 Kernboodschap sociaal domein
De kernboodschap sociaal domein is het uitgangspunt bij dit nieuwe beleid. De rode draad binnen het sociaal domein van De Fryske Marren is: De inwoner draagt verantwoordelijkheid voor zichzelf en zijn omgeving. De gemeente stimuleert de samenleving om in beweging te komen, te ontwikkelen en mee te doen. We doen dit met lef!
De kernboodschap bevat verschillende onderdelen. Een toelichting op deze verschillende onderdelen in de kernboodschap is terug te vinden in bijlage I.
Mantelzorgers leveren een belangrijke bijdrage in de zorg aan hun naaste. Dit doen zij met veel liefde en meestal als vanzelfsprekend. Dit gaat vaak goed, maar sommige mantelzorgers hebben zelf ook ondersteuning nodig. De komende jaren wordt de druk op mantelzorgers groter. Het aantal beschikbare mantelzorgers neemt de komende jaren af en de verwachting is dat het aantal mensen, die ondersteuning nodig hebben toeneemt. De toenemende druk op mantelzorgers door demografische ontwikkelingen maakt het belangrijk om mantelzorgbeleid te ontwikkelen. Dit beleid beschrijft wat gemeente De Fryske Marren doet om mantelzorgers te ondersteunen en te voorkomen dat de mantelzorger overbelast raakt.
Mantelzorg is onbetaalde zorg die voortkomt uit een bestaande persoonlijke relatie. De zorg is meestal langdurig en kan bestaan uit verzorging, hulp bij dagelijkse activiteiten en emotionele ondersteuning. Door deze hulp kan de zorgvrager zich redden, thuis blijven wonen en/of meedoen in de samenleving.
Mantelzorg is vrijwillig, maar het is geen vrijwilligerswerk. De hulp gaat verder dan vrijwilligerswerk of gebruikelijke hulp die huisgenoten aan elkaar geven. Het grote verschil is dat mantelzorg iemand overkomt en vrijwilligerswerk een keuze is.
1.2.2 Wie zijn onze mantelzorgers?
In gemeente De Fryske Marren is 13,8% van de inwoners mantelzorger, waarvan 9,8% zwaarbelast is. Dit staat ongeveer gelijk aan dat er 7000 inwoners mantelzorger zijn en 700 zijn zwaarbelast. Meestal geeft de mantelzorger hulp aan familie zoals een (schoon) ouder of partner. Daarnaast zijn er ook mantelzorgers die hulp geven aan vrienden of buren. Deze hulp wordt in verhouding als lichter ervaren .
Uit de burgerpeiling gemeente de Fryske Marren 2020 blijkt dat 28% van de mantelzorgers soms tot vaak belemmering ervaart in het dagelijks leven door het verlenen van mantelzorg . Ongeveer 20% van de kinderen en jongeren groeit op in een zorgsituatie. Met de meerderheid van deze jongeren gaat het goed, maar een gedeelte is kwetsbaar en heeft behoefte aan ondersteuning. Omdat het aantal jonge mantelzorgers hoog is, wordt de komende jaren extra aandacht besteedt aan de ondersteuning van deze doelgroep.
De volgende trends en ontwikkelingen hebben invloed op mantelzorgers en de mantelzorgondersteuning:
Doe het zelf: andere burger, andere overheid. De relatie tussen burger en overheid verandert. De overheid laat een deel van haar taken in het sociaal domein los. Tegelijkertijd komen burgers in beweging en nemen steeds meer het initiatief. Hierbij neemt de overheid steeds meer een faciliterende positie in. Vanwege de versobering van collectieve voorzieningen zoeken burgers meer ondersteuning binnen het eigen netwerk (familie, buurt, mantelzorgers). De rol van de gemeente is meer ondersteunend, kader scheppend. De burger meer zelfredzaam krijgen.
Voorkomen: van curatief naar preventief. In ondersteuning, zorg, werk en onderwijs verschuift de aandacht richting preventie en het voorkomen dat inwoners een beroep moeten doen op sociale voorzieningen. Zowel in de jeugdzorg als in de langdurige zorg is er een toegenomen aandacht voor vroegtijdige signalering van risicovolle situaties en tijdige interventie ter voorkoming van zwaardere ondersteuning en zorg. De trend laat een beweging zien van een focus op bestrijding van ziekte en intensieve ondersteuning naar een focus op behoud van gezondheid en eigen kracht door aanpassing van leefstijl en preventie.
Langer thuis: zorg dichtbij en integraal. Door de toenemende levensverwachting, innovatie in de zorg en vergrijzing verandert de zorgvraag. Zorg en ondersteuning zal vaker dichtbij of aan huis verleend worden. Door andere wensen ten aanzien van levenskwaliteit en keuzevrijheid willen veel mensen hun leven ook op hogere leeftijd graag voortzetten zoals zij gewend zijn en thuis blijven wonen. Er wordt in toenemende mate een beroep gedaan op de eigen kracht en het eigen netwerk.
Dit beleidsplan is opgebouwd in zes ambities. Bij iedere ambitie wordt eerst het algemene doel beschreven. Vervolgens wordt kort ingegaan op actuele ontwikkelingen, cijfers en/of onderzoeksresultaten. Tenslotte wordt puntsgewijs beschreven wat we willen bereiken voor de ambitie. Een aantal ambities geven al duidelijkheid over de uitvoering. Na vaststelling van het mantelzorgbeleid wordt in een uitvoeringsplan uitgewerkt hoe we de activiteiten per ambitie gaan uitvoeren.
In de meest ideale situatie vinden mantelzorgers zo snel mogelijk hun weg naar het ondersteuningsaanbod. Een voorwaarde hiervoor is om de mantelzorger te vinden én te bereiken.
Om meer mantelzorgers te bereiken sluiten we aan bij de weg die mantelzorgers met de zorgvrager bewandelen. Dit kan zowel het zorgpad als het leefpad zijn. In bijlage 2 is dit als infografic weergegeven . Deze plekken gebruiken we om de mantelzorgers te vinden, te bereiken en informatie aan te bieden over het ondersteuningsaanbod voor mantelzorgers. Voor een breder bereik, betrekken we professionals zoals de huisarts en welzijnswerk, bij het verstrekken van de informatie.
Mantelzorgers herkennen zich vaak niet in de term ‘mantelzorg’ of betrekken dit niet op hun eigen situatie. Ook in gemeente de Fryske Marren geven mantelzorgers aan dat zij het meestal vanzelfsprekend om te zorgen voor hun naaste. Als zij zichzelf niet herkennen als mantelzorger, maken zij minder snel gebruik van het ondersteuningsaanbod . Een gevolg hiervan is dat de mantelzorger overbelast raakt.
We gaan de bewustwording van mantelzorgers en zijn/ haar omgeving vergroten. Uit de gesprekken met mantelzorgers komt naar voren dat er behoefte is aan bijvoorbeeld een campagne waarbij via een breed publiek en meerdere invalshoeken (zorgprofessionals, werkgevers, welzijnsorganisatie, scholen, krant etc.) aandacht wordt besteed aan de betekenis van mantelzorger zijn. Hierin brengen we verschillende mantelzorgrelaties en -situaties in kaart zoals de jonge mantelzorgers, oudere mantelzorgers en de werkende mantelzorger. Bewustwording is een dynamisch proces. Daarom blijven we herhaaldelijk inzetten op het vergroten van de bewustwording.
Wanneer de mantelzorger zich bewust is van zijn rol, verlaagt dit de drempel naar de ondersteuning. Op dat moment wil de mantelzorger en/ of zijn omgeving gerichte en duidelijk informatie vinden. Dit kan informatie zijn over ondersteuningsmogelijkheden, maar ook over bijvoorbeeld het ziektebeeld van de zorgvrager of gebruik van hulpmiddelen. Met goede informatievoorzieningen zorgen wij ervoor dat mantelzorgers de regie kunnen voeren en behouden, en keuzemogelijkheden hebben in hoe zij de mantelzorg vormgeven.
Er is behoefte aan één centrale plek waar de mantelzorger en de zorgvrager terecht kunnen met vragen. We onderzoeken de mogelijkheid om hiervoor een online en/of fysiek mantelzorgloket te realiseren. Sociaal werk De Kear heeft van de gemeente de opdracht gekregen om praktische hulp en begeleiding te bieden aan mantelzorgers. Ze geven informatie, advies en bieden een luisterend oor. Daarom kijken we samen met sociaal werk De Kear of een mantelzorgloket bij hen gerealiseerd kan worden.
Uit onderzoek blijkt dat mantelzorgers vaak (te) laat vragen om ondersteuning of respijtzorg . Op verschillende manieren willen we de mantelzorgers versterken, verlichten en zo vroeg mogelijk al kennis laten maken met mogelijkheden tot hulpvoorzieningen. Sociaal werk De Kear, de mantelzorgmakelaar en het sociaal wijkteam werken zoveel mogelijk samen om deze ondersteuning van mantelzorgers goed te regelen. De mantelzorgmakelaar is een gratis vorm van ondersteuning en wordt ingezet voor;
Vaak ligt de nadruk op de belastende factor van het geven van mantelzorg, de draaglast. Mantelzorg kan zwaar zijn, maar ook energie en voldoening geven. Om overbelasting te voorkomen is het belangrijk dat de draaglast en draagkracht in balans zijn.
De mantelzorgmakelaar is in dienst van de gemeente en wordt zo nodig ingezet om individuele ondersteuning te bieden aan de mantelzorger. Deze dienstverlening blijft ook komende jaren bestaan. De mantelzorgmakelaar adviseert en ondersteunt in regeltaken. In overleg kunnen regeltaken tijdelijk worden overgenomen om overbelasting van de mantelzorger te voorkomen. De mantelzorger kan zelf contact opnemen met de mantelzorgmakelaar, maar ook het sociaal wijkteam of sociaal werk De Kear verwijst door. We gaan de bekendheid van de mantelzorgmakelaar vergroten. Dit onderdeel nemen we mee bij het verbeteren van de informatievoorziening.
Mantelzorgers worden betrokken bij het keukentafelgesprek van de zorgvrager en ze worden geïnformeerd over het ondersteuningsaanbod. Naast dit gezamenlijke gesprek kan de mantelzorger ook een afzonderlijk gesprek aanvragen met de medewerker van het sociaal wijkteam over ondersteuningsmogelijkheden specifiek voor de mantelzorger.
Sociaal werk De Kear heeft vanuit de opdracht van de gemeente een rol in het voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken. Er wordt ingezet op het op tijd herkennen van signalen om inzet van complexere zorg te voorkomen. Dit doen we door hulp aan te bieden vanuit de voorliggende voorzieningen, zoals het tijdelijk overdragen van zorgtaken aan een vrijwilligersorganisatie.
Respijtzorg is het tijdelijk ontlasten van de mantelzorger door het overnemen van zorgtaken. Het is belangrijk om in een vroeg stadium de mantelzorger steeds te informeren over mogelijkheden van respijtzorg . Uit de bijeenkomsten en gesprekken over respijtzorg met mantelzorgers komt naar voren dat de mantelzorger drempels ervaart bij hulp vragen. Redenen hiervoor zijn; vraagverlegenheid, onduidelijkheid over de plek om hulp te vragen en financiële redenen.
Mantelzorgers kunnen zo nodig gebruik maken van respijtzorg vanuit voorliggende voorzieningen of vanuit de Wmo. Dit is afhankelijk van de situatie van de mantelzorger en zorgvrager. Waar mogelijk wordt een vrijwilliger of iemand uit het sociale netwerk van de mantelzorger ingezet om verlichting in hulptaken te bieden. Dit gaat in samenwerking met het sociaal wijkteam en/of sociaal werk De Kear.
Respijtzorg betekent in veel gevallen dat de mantelzorger tijdelijk naar een andere situatie gaat of dat de zorgvrager uit het huis is bijvoorbeeld naar dagbesteding. Uit gesprekken met mantelzorgers komt naar voren dat er behoefte is om samen activiteiten te ondernemen met de zorgvrager. We onderzoeken mogelijkheden dat de zorgvrager en mantelzorger ‘samen activiteiten ondernemen’ in plaats van dat een van hen tijdelijk de situatie uit gaat.
Het landelijke beleid is erop gericht dat mensen langer, zelfstandig thuis blijven wonen. Hierdoor stijgt het aantal mensen die thuiswonend zijn en een zwaardere zorgvraag hebben. Om mantelzorgers te helpen om de zorgtaken uit te voeren is het in bepaalde situaties mogelijk om een mantelzorgwoning vergunningsvrij te plaatsen. De gemeente heeft in 2014 de notitie mantelzorgwoningen vastgesteld met het besluit om aan te sluiten bij landelijke wettelijke kaders die hiervoor zijn vastgesteld .
4. Waarderen: de mantelzorger in het zonnetje
Gemeente de Fryske Marren waardeert de inzet van mantelzorgers. Op verschillende manieren besteden we aandacht aan het uiten van onze waardering. Uit zowel landelijk als uit onderzoek in gemeente de Fryske Marren blijkt dat mantelzorgers zich het meest gewaardeerd voelen door de verstrekking van een jaarlijks en vrij te besteden geldbedrag .
Elk jaar is er een geldbedrag voor de mantelzorger beschikbaar. Hier komen mensen voor in aanmerking als de mantelzorger en/ of zorgvrager in gemeente de Fryske Marren woont, 18 jaar of ouder is, langer dan zes maanden onbetaalde zorg geeft en meer dan acht uur per week mantelzorg verleent. De gegeven zorg vloeit voort uit een sociale, bestaande relatie. We zetten deze regeling ook de volgende jaren door . We zetten daarbij in op een groter bereik.
Het is belangrijk om de waardering van mantelzorgers zoveel mogelijk aan te laten sluiten op de wensen van de mantelzorger. Daarom zetten we in op nieuw onderzoek naar de invulling van de mantelzorgwaardering. Op basis van deze resultaten wordt bekeken of de mantelzorgwaardering eventueel een andere vorm zal krijgen.
In Nederland groeit ongeveer 20% van de kinderen en jongeren tussen de 8 en 23 jaar op in een zorgsituatie waarbij een gezinslid langdurig ziek is. Deze kinderen en jongeren noemen we jonge mantelzorgers. Vaak hebben zij extra zorgtaken, maken zich zorgen om hun langdurige zieke gezinslid of ervaren zelf een zorgtekort . We vinden het belangrijk dat iedereen in de gemeente ertoe doet en de mogelijkheid krijgt om (naar vermogen) mee te doen in de samenleving. Het is belangrijk dat de jonge mantelzorger voldoende ruimte krijgt om zich te ontwikkelen.
De jonge mantelzorgers worden vaak niet (h)erkend in deze rol. We zetten in op het vergroten van de bewustwording van de jonge mantelzorger. Dit doen we vooral door de bewustwording in de omgeving van de jonge mantelzorger te vergroten. Bijvoorbeeld; op de scholen, sportverenigingen, kerken, buurthuizen en de gezondheidszorg. Bij deze actie wordt onder andere gebruik gemaakt van de site www.tinkomusbern.nl. Een online, centrale plek voor instellingen, organisaties en opvoeders die met opvoeden van kinderen en/of jeugd te maken hebben. Dit gaan we gebruiken voor het promoten van aanbod, netwerkversterking en informatieverstrekking over jonge mantelzorgers.
Medewerkers van het sociaal wijkteam worden geschoold in het op tijd herkennen van de jonge mantelzorger om hen zo de weg naar het ondersteuningsaanbod te wijzen (zie ook hoofdstuk 5 ‘deskundigheidsbevordering’). Binnen de bestaande hulp- en dienstverleningstrajecten heeft de professional oog voor het gezin én de eventuele jonge mantelzorger.
De jonge mantelzorger heeft ruimte om zich te ontwikkelen. De ondersteuning die de jongere verleent aan de zorgvrager wordt zo klein mogelijk gemaakt. We werken uit hoe we jonge mantelzorgers kunnen verlichten in hun zorgtaken. Hierin is er balans tussen gebruikelijke zorgtaken en de boven gebruikelijke zorgtaken die een jongere in de woon- gezinssituatie verricht.
Professionals zoals de huisarts, medewerker van het sociaal wijkteam, de jeugd- en/of wijkverpleegkundige, buurtwerker en de GGZ-behandelaar hebben een belangrijke rol in het herkennen, informeren en adviseren van de (overbelaste) mantelzorger. Als de professional de mantelzorger niet (h)erkent of de ondersteuningsmogelijkheden niet in kaart heeft, kunnen zij hen minder goed kunnen doorverwijzen naar het ondersteuningsaanbod. Dé mantelzorger bestaat niet. De groep is zeer verschillend en er bestaan verschillende soorten mantelzorgrelaties. Enkele voorbeelden zijn; de werkende mantelzorger, de mantelzorger in de palliatieve fase, de oudere mantelzorger, de mantelzorger met migratieachtergrond, de mantelzorger van zorg intensieve kinderen enzovoort. Het is van belang dat professionals de mantelzorger in allerlei mantelzorgrelaties herkennen om hen vervolgens de juiste ondersteuning en informatie te kunnen bieden.
We zetten in op deskundigheidsbevordering van medewerkers van het sociaal wijkteam op het signaleren en (h)erkennen van de mantelzorger en mantelzorgrelaties. Daarnaast wordt ingezet op deskundigheidsbevordering bij het betrekken van de mantelzorger bij het keukentafelgesprek en het betrekken van de mantelzorger in het ondersteuningsplan van de zorgvrager.
Een mantelzorger heeft vaak te maken met een breed zorgnetwerk. Samenwerking tussen verschillende vrijwilligers- en professionele (zorg)organisaties is noodzakelijk voor integrale zorg en ondersteuning. Deze verbinding is belangrijk zodat een passende inzet van eigen netwerk, formele zorg en informele zorg wordt ingezet ter ondersteuning voor de mantelzorger.
We verbeteren de verbindingen tussen vrijwilligers- en professionele (zorg)organisaties die betrokken zijn bij mantelzorgers. Gemeente de Fryske Marren stimuleert en faciliteert de organisatie van netwerkbijeenkomsten om een actieve samenwerking te realiseren. De gemeente en welzijnsorganisatie De Kear zijn verantwoordelijk om deze verbinding te leggen.
Er zijn financiële middelen nodig om dit beleidsplan tot een goede uitvoering te brengen. In het onderstaande overzicht wordt per ambitie aangegeven wat nodig is om hier invulling aan te geven. Per ambitie staat kort beschreven wat de verdeling van het budget is. Het gaat om globale bedragen, onderling schuiven tussen de ambities is mogelijk. Sociaal werk De Kear heeft vanuit de gemeente de opdracht om mantelzorgers te ondersteunen. Zij voeren taken uit die passen bij de uitvoering van het mantelzorgbeleid. Deze taken worden niet bekostigd uit het budget voor het mantelzorgbeleid, maar uit het budget van welzijnswerk.
Dekking is te vinden in het budget Vrijwilligers en mantelzorg fcl 660120. In het financiële overzicht is budget gereserveerd voor de vrijwilligerswaardering. Dit is geen onderdeel van het mantelzorgbeleid, maar wordt wel gefinancierd uit hetzelfde budget als het mantelzorgbeleid .
Aldus besloten door de raad van De Fryske Marren in zijn openbare vergadering van 30 juni 2021.
griffier, voorzitter,
Heleen van Dijk-Beekman Fred Veenstra
Bijlage I: Toelichting begrippen kernboodschap sociaal domein
De kernboodschap sociaal domein De Fryske Marren bevat verschillende onderdelen. Hieronder lichten we de verschillende onderdelen nader toe.
Kernboodschap sociaal domein De Fryske Marren:
De inwoner draagt verantwoordelijkheid voor zichzelf en zijn omgeving. De gemeente stimuleert de samenleving om in beweging te komen, te ontwikkelen en mee te doen. We doen dit met lef!
We streven naar een inwoner die verantwoordelijkheid draagt voor zichzelf en zijn omgeving
Hierbij beginnen we met het zelf organiserend vermogen van de inwoner, zijn plan, wat hij zelf kan en wil. Waar nodig met ondersteuning vanuit zijn sociale netwerk of met ondersteuning vanuit onze gemeente. We richten ons daarbij niet op een deel van de inwoners, maar op álle inwoners.
Wat bedoelen we met in beweging komen, ontwikkelen en meedoen?
Meedoen: meedoen is samenwerken. Samenwerken in alle vormen: samenwerken in een dorp, samenwerken tussen professionals en vrijwilligers én samenwerken met de gemeente. Meedoen is een bijdrage leveren, er voor elkaar zijn, een plek te hebben en ertoe doen. Dit geldt voor alle contacten en activiteiten binnen het sociaal domein. De bijdrage kan per persoon en situatie verschillend zijn. Daar houden we rekening mee.
Dit betekent dat we goed aansluiten bij de werkelijke vraag van de inwoner en samen nieuwe mogelijkheden realiseren en oplossingen op maat vinden.
Bijlage 2: Infografic mantelzorgers beter bereiken
Bijlage 3: Samenvatting denktanks, gesprekken met mantelzorgers
Als ik de term mantelzorg noem, waar denkt u dan aan?
Werk en mantelzorg, wat roept dit bij jullie op?
Wat wil je de werkgever meegeven?
5 mantelzorgers tussen de 13 t/m 17 jaar; 2 procesbegeleiders
Hoe is mantelzorgen voor jou? En wat doe je dan?
Hoe wist je dat je mantelzorger was? En is het daardoor veranderd?
Wat vind je van sociaal werk De Kear en wat is er veranderd?
Zouden jullie behoefte hebben aan een coach die jullie op een normale/leuke manier met jullie in gesprek gaat. En wat hebben jullie dan nodig of wat voor coach?
Wat is jullie behoefte van sociaal werk De Kear? Of wat zou je willen zodat je niet hoeft te zorgen of aan zorg hoeft te denken?
Hebben jullie tips voor de gemeente?
We hebben wel hulp maar die komt maar 1 dag en we zouden het wel vaker willen omdat niet alles in 1 dag lukt. Ervaar dat wel als een extra last zodat ik dit vaker in de week moet doen. Dus op moment dat er meer thuis gedaan moet worden en er geen extra hulp is, komt dat op de schouders van de jonge mantelzorger.
Tips om meer jonge mantelzorgers te bereiken?
Als ik de term mantelzorg noem, waar denkt u dan aan?
Wat is de mooie en/of moeilijke kant van mantelzorg?
Aan wie heeft u uw eerste (hulp)vraag m.b.t. mantelzorg gericht (gemeente, welzijns- organisatie etc.) en hoe is dit verlopen?
Een medewerker van het SWT, Miks welzijn en de Casemanager dementie werden er positief uitgelicht.
Wanneer gaat u ondersteuning vragen?
Wie zou idealiter uw eerste contactpersoon moeten zijn om geholpen dan/wel gefaciliteerd te worden?
Wat kan sociaal werk De Kear voor mantelzorgers betekenen?
Bijlage 3: Samenvatting respijtconferentie
Bijlage 4: Samenvatting mantelzorgmonologen
Een greep uit de gedroomde successen:
De mantelzorgondersteuning is goed geregeld, bij de aanmelding én bij de overdracht van de zorg. De warme overdracht vindt altijd plaats bij de instantie waar de cliënt vandaan komt, zoals het ziekenhuis. Eén professional regelt alles goed voor de zorgvrager en de mantelzorger. Is nog niet alles thuis goed geregeld, dan kan de zorgvrager nog een nacht in het ziekenhuis blijven. Mantelzorgers ervaren de ruimte om goed voor zichzelf te zorgen, te ontspannen en iets leuks te doen.